Tải Quá trình hình thành công nghệ xử lý nền đất yếu bằng đệm cát trong kiến trúc xây dựng đương đại p2 – Download File Word, PDF

C¸c ph−¬ng ph¸p kiÓm tra chÊt l−îng cäc nhåi sau khi thi c«ng xong:

Nh− ta ®· thÊy ë s¬ ®å c¸c ph−¬ng ph¸p kiÓm tra chÊt l−îng cäc nhåi,
th−êng cã hai lo¹i b¨n kho¨n: chÊt l−îng cña nÒn vµ chÊt l−îng cña b¶n th©n
cäc.
Sau khi thi c«ng xong cäc nhåi, vÊn ®Ò kiÓm tra c¶ hai chØ tiªu nµy cã
nhiÒu gi¶i ph¸p ®· ®−îc thùc hiÖn víi nh÷ng c«ng cô hiÖn ®¹i.
Tuy chóng ta míi tiÕp cËn víi c«ng nghÖ cäc khoan nhåi ch−a l©u
nh−ng vÒ kiÓm tra, chóng ta ®· ban hµnh ®−îc TCXD 196:1997 lµm c¬ së
cho viÖc ®¸nh gi¸ cäc nhåi. Tiªu chuÈn nµy míi ®Ò cËp ®Õn ba lo¹i thö: nÐn
tÜnh, ph−¬ng ph¸p biÕn d¹ng nhá PIT vµ ph−¬ng ph¸p siªu ©m. T×nh h×nh c¸c
c«ng nghÖ kiÓm tra cäc nhåi trong n−íc vµ thÕ giíi hiÖn nay lµ v« cïng
phong phó.
Cã thÓ chia theo c¸c ph−¬ng ph¸p tÜnh vµ ®éng. L¹i cã thÓ chia theo
môc ®Ých thÝ nghiÖm nh− kiÓm tra søc chÞu cña nÒn vµ chÊt l−îng cäc.
Ngµy nay cã nhiÒu c«ng cô hiÖn ®¹i ®Ó x¸c ®Þnh nh÷ng chØ tiªu mµ khi
tiÕn hµnh kiÓm tra kiÓu thñ c«ng thÊy lµ hÕt søc khã.

(i) KiÓm tra b»ng ph−¬ng ph¸p tÜnh :

45
http://www.ebook.edu.vn

Ph−¬ng ph¸p nµy cho ®Õn hiÖn nay ®−îc coi lµ ph−¬ng ph¸p trùc quan,
dÔ nhËn thøc vµ ®¸ng tin cËy nhÊt. Ph−¬ng ph¸p nµy dïng kh¸ phæ biÕn ë
n−íc ta còng nh− trªn thÕ giíi. Theo yªu cÇu mµ cã thÓ thùc hiÖn theo kiÓu
nÐn, kÐo däc trôc cäc hoÆc ®Èy theo ph−¬ng vu«ng gãc víi trôc cäc. ThÝ
nghiÖm nÐn tÜnh ®−îc thùc hiÖn nhiÒu nhÊt nªn chñ yÕu ®Ò cËp ë ®©y lµ nÐn
tÜnh.

Cã hai qui tr×nh nÐn tÜnh chñ yÕu ®−îc sö dông lµ qui tr×nh t¶i träng
kh«ng ®æi ( Maintained Load, ML ) vµ qui tr×nh tèc ®é dÞch chuyÓn kh«ng
®æi ( Constant Rate of Penetration, CRP ).
Qui tr×nh nÐn víi t¶i träng kh«ng ®æi (ML) cho ta ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng
chÞu t¶i cña cäc vµ ®é lón cu¶ cäc theo thêi gian. ThÝ nghiÖm nµy ®ßi hái
nhiÒu thêi gian, kÐo dµi thêi gian tíi vµi ngµy.
Qui tr×nh nÐn víi tèc ®é dÞch chuyÓn kh«ng ®æi ( CRP) th−êng chØ
dïng ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng chÞu t¶i giíi h¹n cña cäc, th−êng chØ cÇn 3 ®Õn 5
giê.
Nh×n chung tiªu chuÈn thÝ nghiÖm nÐn tÜnh cña nhiÒu n−íc trªn thÕ
giíi Ýt kh¸c biÖt. Ta cã thÓ so s¸nh tiªu chuÈn ASTM 1143-81 ( Hoa kú), BS
2004 ( Anh) vµ TCXD 196-1997 nh− sau:

Qui tr×nh nÐn chËm víi t¶i träng kh«ng ®æi

ChØ tiªu so s¸nh ASTM D1143-81 BS 2004 TCXD 196-1997
200%Qa
150%Qa~200%Q
200%Qa*
T¶i träng nÐn tèi
a
®a, Qmax
25%Qmax
25%Qa
§é lín cÊp t¨ng
0,10 mm/h
25%Qa
0,25 mm/h
t¶i
0,10mm/h
Tèc ®é lón æn
(100%&200%)Q
200%Qa vµ
®Þnh qui −íc

46
http://www.ebook.edu.vn

VÒ ®èi träng gia t¶i, cã thÓ sö dông vËt nÆng chÊt t¶i nh−ng còng cã
thÓ sö dông neo xuèng ®Êt. Tuú ®iÒu kiÖn thùc tÕ cô thÓ mµ quyÕt ®Þnh c¸ch
t¹o ®èi träng. Víi søc neo kh¸ lín nªn khi sö dông biÖn ph¸p neo cÇn hÕt søc
thËn träng.
§¹i bé phËn c¸c c«ng tr×nh thö t¶i tÜnh dïng c¸ch chÊt vËt nÆng lµm
®èi träng. Cho ®Õn nay, chØ cã mét c«ng tr×nh dïng ph−¬ng ph¸p neo ®Ó thö
t¶i ®ã lµ c«ng tr×nh Grand Hanoi Lakeview Hotel ë sè 28 ®−êng Thanh niªn
do C«ng ty Kinsun ( Th¸i lan) thuéc tËp ®oµn B&B thùc hiÖn.
Gi¸ thö t¶i tÜnh kiÓu chÊt t¶i lµ kh¸ cao. HiÖn nay gi¸ thö t¶i lo¹i nµy
tõ 180.000 ®Õn 250.000 ®ång cho mét tÊn t¶i thö mµ c¸c qui ph¹m ®Òu yªu
cÇu thö 1% cho tæng sè cäc víi sè cäc thö kh«ng Ýt h¬n 1 cäc. Thêi gian thö
t¶i th−êng tõ 7 ngµy ®Õn 10 ngµy/cäc.

Ph−¬ng ph¸p gia t¶i tÜnh kiÓu Osterberrg:

47
http://www.ebook.edu.vn

(ii) Ph−¬ng ph¸p khoan lÊy mÉu ë lâi cäc:

§©y lµ ph−¬ng ph¸p thö kh¸ th« s¬. Dïng m¸y khoan ®¸ ®Ó khoan, cã
thÓ lÊy mÉu bª t«ng theo ®−êng kÝnh 50~150 mm, däc suèt ®é s©u dù ®Þnh
khoan.
NÕu ®−êng kÝnh cäc lín, cã thÓ ph¶i khoan ®Õn 3 lç n»m trªn cïng
mét tiÕt diÖn ngang míi t¹m cã kh¸i niÖm vÒ chÊt l−îng bª t«ng däc theo
cäc. Ph−¬ng ph¸p nµy cã thÓ quan s¸t trùc tiÕp ®−îc chÊt l−îng bª t«ng däc
theo chiÒu s©u lç khoan. NÕu thÝ nghiÖm ph¸ huû mÉu cã thÓ biÕt ®−îc chÊt
l−îng bª t«ng cña mÉu. ¦u ®iÓm cña ph−¬ng ph¸p lµ trùc quan vµ kh¸ chÝnh
x¸c. Nh−îc ®iÓm lµ chi phÝ lÊy mÉu kh¸ lín. NÕu chØ khoan 2 lç trªn tiÕt diÖn
cäc theo chiÒu s©u c¶ cäc th× chi phÝ xÊp xØ gi¸ thµnh cña cäc. Th−êng
ph−¬ng ph¸p nµy chØ gi¶i quyÕt khi b»ng c¸c ph−¬ng ph¸p kh¸c ®· x¸c ®Þnh
cäc cã khuyÕt tËt. Ph−¬ng ph¸p nµy kÕt hîp kiÓm tra chÝnh x¸c ho¸ vµ sö
dông ngay lç khoan ®Ó b¬m phôt xi m¨ng cøu ch÷a nh÷ng ®o¹n háng.

48
http://www.ebook.edu.vn

(iii) Ph−¬ng ph¸p siªu ©m:

Ph−¬ng ph¸p nµy kh¸ kinh ®iÓn vµ ®−îc dïng phæ biÕn. Ph−¬ng ph¸p
thö lµ d¹ng kü thuËt ®¸nh gi¸ kÕt cÊu kh«ng ph¸ huû mÉu thö ( Non-
destructive evaluation, NDE ). Khi thö kh«ng lµm h− háng kÕt cÊu, kh«ng
lµm thay ®æi bÊt kú tÝnh chÊt c¬ häc nµo cña mÉu. Ph−¬ng ph¸p ®−îc Ch©u
¢u vµ Hoa kú sö dông kh¸ phæ biÕn. C¸ch thö th«ng dông lµ quÐt siªu ©m
theo tiÕt diÖn ngang th©n cäc. Tuú ®−êng kÝnh cäc lín hay nhá mµ bè trÝ c¸c
lç däc theo th©n cäc tr−íc khi ®æ bª t«ng. Lç däc nµy cã ®−êng kÝnh trong
xÊp xØ 60 mm vá lç lµ èng nhùa hay èng thÐp. Cã khi ng−êi ta khoan t¹o lç
nh− ph−¬ng ph¸p kiÓm tra theo khoan lç nãi trªn, nªu kh«ng ®Ó lç tr−íc.

§Çu thu ph¸t cã hai kiÓu: kiÓu ®Çu thu riªng vµ ®Çu ph¸t riªng, kiÓu
®Çu thu vµ ph¸t g¾n liÒn nhau.

NÕu ®−êng kÝnh cäc lµ 600 mm th× chØ cÇn bè trÝ hai lç däc theo th©n
cäc ®èi xøng qua t©m cäc vµ n»m s¸t cèt ®ai. NÕu ®−êng kÝnh 800 mm nªn
bè trÝ 3 lç. §−êng kÝnh 1000 mm, bè trÝ 4 lç… Khi thö, th¶ ®Çu ph¸t siªu ©m
xuèng mét lç vµ ®Çu thu ë lç kh¸c. §−êng quÐt ®Ó kiÓm tra chÊt l−îng sÏ lµ
®−êng nèi gi÷a ®Çu ph¸t vµ ®Çu thu. Qu¸ tr×nh th¶ ®Çu ph¸t vµ ®Çu thu cÇn
®¶m b¶o hai ®Çu nµy xuèng cïng mét tèc ®é vµ lu«n lu«n n»m ë cïng ®é s©u
so víi mÆt trªn cña cäc.

Tr−êng §¹i häc Northwestern Hoa kú cã Khu thÝ nghiÖm §Þa kü thuËt
Quèc gia míi lµm nh÷ng thÝ nghiÖm vÒ siªu ©m kiÓm tra chÊt l−îng cäc nhåi
vµo n¨m 1997 víi cäc nhåi ®−îc ®óc víi nh÷ng khuyÕt tËt ®Þnh tr−íc. KÕt
qu¶ cho thÊy ph−¬ng ph¸p quÐt siªu ©m trong tiÕt diÖn ngang cäc thu ®−îc
biÓu ®å ph¶n ¸nh kh¸ chÝnh x¸c vµ tin cËy. Qui ph¹m cña nhiÒu n−íc qui
®Þnh thÝ nghiÖm kiÓm tra chÊt l−îng cäc bª t«ng b»ng ph−¬ng ph¸p kh«ng
ph¸ huû ph¶i lµm cho 10% sè cäc.

Phøc t¹p cña ph−¬ng ph¸p nµy lµ cÇn ®Æt tr−íc èng ®Ó th¶ ®Çu thu vµ
®Çu ph¸t siªu ©m. Nh− thÕ, ng−êi thi c«ng sÏ cã chó ý tr−íc nh÷ng cäc sÏ thö

49
http://www.ebook.edu.vn

Ph−¬ng ph¸p thö b»ng phãng x¹ ( Carota ):

Ph−¬ng ph¸p nµy còng lµ mét ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ kh«ng ph¸ huû
mÉu thö ( NDE ) nh− ph−¬ng ph¸p siªu ©m. C¸ch trang bÞ ®Ó thÝ nghiÖm
kh«ng kh¸c g× ph−¬ng ph¸p siªu ©m. §iÒu kh¸c lµ thay cho ®Çu thu vµ ®Çu
ph¸t siªu ©m lµ ®Çu thu vµ ph¸t phãng x¹. N−íc ta ®· s¶n xuÊt lo¹i trang bÞ
nµy do mét c¬ së cña qu©n ®éi tiÕn hµnh.
Gièng nh− ph−¬ng ph¸p siªu ©m, kÕt qu¶ ®äc biÓu ®å thu phãng x¹ cã
thÓ biÕt ®−îc n¬i vµ møc ®é cña khuyÕt tËt trong cäc.

(iv) Ph−¬ng ph¸p ®o ©m déi:

Ph−¬ng ph¸p nµy thÝ nghiÖm kiÓm tra kh«ng ph¸ huû mÉu ®Ó biÕt chÊt
l−îng cäc , cäc nhåi, cäc barrettes. Nguyªn lý lµ sö dông hiÖn t−îng ©m déi
( Pile Echo Tester, PET ). Nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña ph−¬ng ph¸p lµ gâ b»ng
mét bóa 300 gam vµo ®Çu cäc, mét thiÕt bÞ ghi g¾n ngay trªn ®Çu cäc Êy cho
phÐp ghi hiÖu øng ©m déi vµ m¸y tÝnh sö lý cho kÕt qu¶ vÒ nhËn ®Þnh chÊt
l−îng cäc.
T¹i Hoa kú cã C«ng ty GeoComP chuyªn cung øng nh÷ng dÞch vô vÒ
PET.
M¸y tÝnh sö dông ®Ó sö lý kÕt qu¶ ghi ®−îc vÒ ©m déi lµ m¸y tÝnh c¸ nh©n
tiªu chuÈn ( standard PC ) , sö dông phÇn cøng bæ sung tèi thiÓu, mäi tÝn
hiÖu thu nhËn vµ sö lý qua phÇm mÒm mµ phÇn mÒm nµy cã thÓ n©ng cÊp
nhanh chãng, tiÖn lîi ngay c¶ khi liªn hÖ b»ng e-mail víi trung t©m
GeocomP. PhÇm mÒm dùa vµo c¬ së Windows theo chuÈn vËn hµnh hiÖn ®¹i
, ®−îc nghiªn cøu phï hîp víi sù hîp lý tèi ®a vÒ c«ng th¸i häc ( ergonomic
).
ChØ cÇn mét ng−êi ®ñ lµm ®−îc c¸c thÝ nghiÖm vÒ ©m déi víi n¨ng
suÊt 300 cäc mét ngµy.
Khi tiÕp xóc víi http://ww.piletest.com/PET.HTM ta cã thÓ ®äc ®−îc
kÕt qu¶ chuÈn mùc khi thö cäc vµ ®−îc cung cÊp miÔn phÝ phÇn mÒm cËp
nhËt theo ®−êng e-mail.
Víi sù tiÖn lîi lµ chi phÝ cho kiÓm tra hÕt søc thÊp nªn cã thÓ dïng
ph−¬ng ph¸p nµy thÝ nghiÖm cho 100% cäc trong mét c«ng tr×nh. Nh−îc
®iÓm cña ph−¬ng ph¸p lµ nÕu chiÒu s©u cña cäc thÝ nghiÖm qu¸ 20 mÐt th× ®é
chÝnh x¸c cña kÕt qu¶ lµ thÊp.

(v) C¸c ph−¬ng ph¸p thö ®éng:

50
http://www.ebook.edu.vn

* M¸y ph©n tÝch cäc theo ph−¬ng ph¸p biÕn d¹ng lín PDA cã lo¹i míi nhÊt
lµ lo¹i PAK. M¸y nµy ghi c¸c thÝ nghiÖm nÆng cho m«i tr−êng x©y dùng ¸c
nghiÖt. M¸y nµy ghi kÕt qu¶ cña ph−¬ng ph¸p thö biÕn d¹ng lín cho c«ng
tr×nh nÒn mãng, cho th¨m dß ®Þa kü thuËt . PhÇn mÒm sö lý rÊt dÔ tiÕp thu.
Sè liÖu ®−îc tù ®éng l−u gi÷ vµo ®Üa ®Ó sö dông vÒ sau. Ch−¬ng tr×nh
CAPWAP® cµi ®Æt ®−îc vµo PAK nªn viÖc ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng toµn vÑn vµ
kh¶ n¨ng chÞu t¶i cña cäc rÊt nhanh chãng.

* Sö dông ph−¬ng ph¸p thö BiÕn d¹ng nhá ( PIT ) lµ c¸ch thö nhanh cho sè
lín cäc. PhÐp thö cho biÕt chÊt l−îng bª t«ng cäc cã tèt hay kh«ng, tÝnh toµn
vÑn cña cäc khi kiÓm tra c¸c khuyÕt tËt lín cña cäc. C¸c lo¹i m¸y ph©n tÝch
PIT dung nguån n¨ng l−îng pin, c¬ ®éng nhanh chãng vµ sö dông ®¬n chiÕc.
Dông cô cña ph−¬ng ph¸p PIT dïng t×m c¸c khuyÕt tËt lín vµ nguy hiÓm nh−
nøt g·y, th¾t cæ chai, lÉn nhiÒu ®Êt trong bª t«ng hoÆc lµ rçng.

(vi) Ph−¬ng ph¸p trë kh¸ng c¬ häc:

Ph−¬ng ph¸p nµy quen thuéc víi tªn gäi ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch dao
®éng hay cßn gäi lµ ph−¬ng ph¸p truyÒn sãng c¬ häc. Nguyªn lý ®−îc ¸p
dông lµ truyÒn sãng, nguyªn lý dao ®éng c−ìng bøc cña cäc ®µn håi. Cã hai
ph−¬ng ph¸p thùc hiÖn lµ dïng trë kh¸ng rung ®éng vµ dïng trë kh¸ng xung.
Ph−¬ng ph¸p trë kh¸ng rung sö dông m« t¬ ®iÖn ®éng ®−îc kÝch ho¹t
do mét m¸y ph¸t t¸c ®éng lªn ®©ï cäc. Dïng mét m¸y ghi vËn tèc sãng
truyÒn trong cäc. Nh×n biÓu ®å sãng ghi ®−îc, cã thÓ biÕt chÊt l−îng cäc qua
chØ tiªu ®é ®ång ®Òu cña vËt liÖu bª t«ng ë c¸c vÞ trÝ .

Ph−¬ng ph¸p trë kh¸ng xung lµ c¬ së cho c¸c ph−¬ng ph¸p PIT vµ
PET. Hai ph−¬ng ph¸p PIT vµ PET ghi sãng ©m déi. Ph−¬ng ph¸p trë kh¸ng
xung nµy ghi vËn tèc truyÕn sãng khi ®Ëp bóa t¹o xung lªn ®Çu cäc.

51
http://www.ebook.edu.vn

iv.1 ChÊt l−îng bª t«ng th©n cäc:

(i) Bª t«ng ë th©n cäc mÊt tõng m¶ng do bª t«ng cã ®é sôt qu¸ lín.
(ii) Bª t«ng cäc mÊt tõng m¶ng do cã tói n−íc trong th©n hè khoan
(iii) Bª t«ng th©n cäc mÊt tõng ®o¹n do gÆp tói n−íc lín trong th©n hè
khoan
(iv) Mòi cäc mÊt mét ®o¹n do ®¸y xôc röa kh«ng s¹ch
(v) Th©n cäc thu nhá tiÕt diÖn, lë mÊt khèi bª t«ng b¶o vÖ do rót èng
khi bª t«ng ®· s¬ ninh, mét phÇn ngoµi bª t«ng bÞ ma s¸t víi thµnh
v¸ch chèng ®i lªn
(vi) Cäc mÊt ®é th¼ng ®øng do khi rót èng cã t¸c ®éng ngang trong qu¸
tr×nh rót èng
(vii) Cäc bÞ thiÕu mét sè bª t«ng do thÐp qu¸ dµy, bª t«ng kh«ng ch¶y
d©ng kÝn hÕt kh«ng gian
(viii) Th©n cäc nham nhë do bª t«ng cã ®é sôt nhá
(ix) Th©n cäc cã ®o¹n chØ cã sái hoÆc cã c¸c lç rçng lín do ®æ bª t«ng
bÞ gi¸n ®o¹n
(x) §o¹n trªn th©n cäc cã c¸c nh¸nh bª t«ng ®am ra nh− rÔ c©y do
®o¹n nµy kh«ng cã n−íc ngÇm, ®Êt kh«, l¹i bÞ sôt trong qu¸ tr×nh
khoan t¹o thµnh c¸c r·nh cã h×nh rÔ c©y. Khi rót èng chèng lóc bª
t«ng cßn nh·o nªn bª t«ng ch¶y ra
(xi) Tèn nhiÒu bª t«ng do v¸ch bÞ xËp tõng ®o¹n

iv.2 ChÊt l−îng cäc chÞu t¶i tÜnh kh«ng ®¸p øng:

(i) Do kh«ng khoan ®Õn ®é s©u qui ®Þnh ®· thi c«ng c¸c c«ng ®o¹n
sau
(ii) Do cßn líp bïn qu¸ dµy tån ë ®¸y hè khoan, xôc röa kh«ng s¹ch
mµ ®· ®æ bª t«ng

iv.3 ChÊt l−îng cèt thÐp kh«ng ®¹t:

(i) §Æt kh«ng ®ãng kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c thanh, lång thÐp bÞ mÐo
mã, biÕn h×nh so víi thiÕt kÕ
(ii) ThÐp bÞ bÈn. Nhí r»ng m«i tr−êng lµm viÖc rÊt s½n bïn lµm bÈn
cèt thÐp

52
http://www.ebook.edu.vn

iv.4 §iÒu kiÖn c«ng t¸c kÐm

(i) MÆt b»ng lu«n ngËp ngôa trong bïn. Qu¸ tr×nh khoan ph¶i sö
dông hµng tr¨m khèi bïn bentonite. Khi ®æ bª t«ng sè bïn
trong hè khoan bÞ bª t«ng ®Èy lªn miÖng hè, g©y bÈn ra mÆt
b»ng thi c«ng.
(ii) MÆt b»ng ngËp ngôa bïn bÈn lµm c¶n trë viÖc thi c«ng nh÷ng
cäc tiÕp theo. NÕu bïn nµy ch¶y ra cèng tho¸t n−íc cña thµnh
phè sÏ lµm t¾c cèng chung.
(iii) Ph¶i thiÕt kÕ biÖn ph¸p thu håi t¸i sö dông bïn bentonite, võa
tiÕt kiÖm, võa t¹o ra vÖ sinh cho mÆt b»ng.

iv.5 GÆp dÞ vËt khi khoan

(i) GÆp rÔ c©y,gÆp nh÷ng thÊu kÝnh sái cuéi do trÇm tÝch ao hå
(ii) GÆp r¸c x©y dùng do ph¸ dì dän kh«ng s¹ch:dÇm,m¶ng
t−êng,khèi bª t«ng.
(iii) GÆp cäc cò:Chó ý kh«ng ®−îc nhæ cäc cò v× nh− thÕ sÏ ph¸ ho¹i
kÕt cÊu nÒn.
(iv) GÆp ®¸ må c«i ch×m.

iv.6 Khoan s¸t c«ng tr×nh hiÖn h÷u:

(i) Cã nh÷ng hè khoan chØ c¸ch c«ng tr×nh hiÖn h÷u vµi chôc
cetnimet. CÇn gi÷ v¸ch ë nh÷ng chç nµy. §ång thêi qu¸ tr×nh
g©y khoan kh«ng giç m¹nh gµu g©y rung chÊn ®éng.
(ii) CÇn cã gi¶i ph¸p chèng ®ì h÷u hiÖu c¸c c«ng tr×nh hiÖn h÷u cã
kh¶ n¨ng biÕn d¹ng do qu¸ trÝnh thi c«ng cäc.

iv.7 ChÊt l−îng thiÕt bÞ,trang bÞ kÐm

§· cã tai n¹n do khi rót èng ®æ bª t«ng bÞ ®øt mèi hµn.

iv.8 M−a:
M−a vµ biÕn ®éng thêi tiÕt c¶n trë thi c«ng. Khi thi c«ng cã khã kh¨n,ph¶i
ngõng thi c«ng khi ®ang ®µo dë,cã thÓ dïng gi¶i ph¸p lÊp t¹m b»ng c¸t s¹ch

53
http://www.ebook.edu.vn

iv. 9 Kinh nghiÖm vÒ thÝ nghiÖm:

Nªn tæ chøc kiÓm tra ®Ó cÊp chøng chØ theo kiÓu kiÓm tra chÐo gi÷a c¸c ®¬n
vÞ thÝ nghiÖm.

iv. 10 LËp hå s¬ :

CÇn yªu cÇu ®ñ hå s¬ vµ hå s¬ cÇn cã ®Þa chØ kÕt cÊu nh− ®· tr×nh bµy ë phÇn
trªn.

ViÖc sö dông cäc nhåi réng r·i míi x©m nhËp vµo n−íc ta trªn d−íi
chôc n¨m nay vµ cho kÕt qu¶ kh¸ æn ®Þnh . §©y lµ biÖn ph¸p mãng s©u ®−îc
hÇu hÕt c¸c n−íc trªn thÕ giíi sö dông cho nhµ cao tÇng vµ c¸c c«ng tr×nh cã
t¶i lín . Ngµnh giao th«ng n−íc ta sö dông ph−¬ng ph¸p nµy cho hÇu hÕt
mãng trô cÇu x©y dùng ë n−íc ta trong vßng hai chôc n¨m gÇn ®©y . Víi nhµ
cao tÇng , gi¶i ph¸p cäc nhåi vµ cäc barrette lµ gi¶i ph¸p rÊt tèt nÕu kh«ng
d¸m nãi lµ gi¶i ph¸p duy nhÊt ®óng.

1.11 Sö dông t−êng cõ b¶o vÖ hè ®µo s©u :

1.11.1 M« t¶ c«ng nghÖ

Trong c«ng nghÖ thi c«ng nÒn , mãng nhµ d©n dông vµ c«ng nghiÖp Ýt
khi ph¶i ®µo hè s©u hoÆc nÕu cã ®µo hè s©u th× mÆt b»ng thi c«ng l¹i ®ñ tho¶i
m¸i mµ lµm m¸i dèc chèng xËp thµnh v¸ch ®Êt ®µo. GÇn ®©y do ph¶i lµm nhµ
cao tÇng , hè mãng s©u vµ x©y chen trong thµnh phè nªn vÊn ®Ò chèng v¸ch
®µo th¼ng ®øng ®−îc ®Æt ra nghiªm tóc.

T−êng cõ v¸ch hè ®µo b»ng gç lïa ngang :

BiÖn ph¸p nµy ®−îc sö dông nhiÒu do vËt t− lµm cõ kh«ng ®ßi hái
chuyªn dông mµ lµ nh÷ng vËt t− phæ biÕn. M¸y ®ãng nh÷ng dÇm I thÐp
h×nh xuèng ®Êt còng lµ nh÷ng m¸y ®ãng cäc th«ng th−êng . Quanh thµnh hè
®µo ®−îc ®ãng xuèng nh÷ng thanh dÇm I-12 thÐp h×nh cã ®é s©u h¬n ®¸y hè
®µo kho¶ng 3~4 mÐt. Nh÷ng dÇm I-12 nµy ®Æt c¸ch nhau 1,5 ~ 2,0 mÐt. Khi
®µo ®Êt s©u th× lïa nh÷ng tÊm v¸n ngang tõ dÇm I nä ®Õn dÇm I kia , tÊm v¸n
®Ó ®øng theo chiÒu c¹nh , lïa gi÷a hai bông cña dÇm I . V¸n ®−îc Ðp mÆt tú

54
http://www.ebook.edu.vn

T−êng cõ b»ng thÐp :

T−êng cõ b»ng nh÷ng tÊm thÐp chÕ s½n tõ nhµ m¸y . Cã nhiÒu lo¹i tiÕt
diÖn ngang cña tÊm cõ nh− cõ ph¼ng , cõ khum , cõ h×nh ch÷ Z gäi lµ cõ
Zombas , cõ h×nh ch÷ U gäi lµ cõ Lacsen . Nh÷ng tÊm cõ chÕ t¹o tõ nhµ m¸y
cã chiÒu dµi 12 mÐt , chiÒu dµy taq¸m cõ tõ 6 ~ 16 mm. ChiÒu réng cña tiÕt
diÖn ngang cña mét tÊm th−êng tõ 580 mm ®Õn 670 mm. ChiÒu s©u cña tiÕt
diÖn th× máng nhÊt lµ cõ ph¼ng , chØ 50 mm vµ s©u nhÊt lµ cõ Lacsen khi
ghÐp ®«i ®Õn 450 mm.
§Æc ®iÓm cña cõ lµ hai mÐp tÊm cõ cã méng ®Ó khi lïa nh÷ng tÊm cõ
l¹i víi nhau lóc ®ãng xuèng ®Êt , m¶ng cõ cã ®é khÝt ®Õn møc n−íc kh«ng
thÊm qua , kh«ng di chuyÓn ®−îc tõ phÝa mÆt cõ nµy sang phÝa mÆt cõ bªn
kia.
Cõ th−êng ®ãng xuèng ®Êt tr−íc lóc ®µo vÒ mét phÝa cña t−êng cõ ®Ó
khi ®µo chèng ®−îc ®Êt x« vµ n−íc ch¶y vµo hè ®µo theo ph−¬ng ngang.

T−êng cõ ®−îc kiÓm tra sù chÞu ¸p lùc ngang nh− d¹ng t−êng ch¾n ®Êt
theo s¬ ®å t−êng máng ( mÒm ) ®øng tù do. CÇn kiÓm tra biÕn d¹ng cña
t−êng, kh«ng cho phÐp t−êng cã di chuyÓn g©y xËp lë hoÆc ®Ì lÊp c«ng tr×nh
®µo trong lßng hè.
D−íi t¸c ®éng cña c¸c lùc ngang, t−êng mÒm ®øng tù do , lµm viÖc
nh− mét c«ng s«n cã ngµm ®µn håi trong ®Êt. Do lùc ngang lµ ¸p lùc ®Êt cña
mét bªn mÆt cõ ®Èy vµo cõ sau khi ®µo hÉng bªn trong, tÊm cõ sÏ quay
quanh mét ®iÓm nµo ®ã. Tõ ®iÓm xoay nµy mµ x¸c ®Þnh ®é s©u c¾m cõ sao
cho t¹o ®−îc ¸p lùc c©n b»ng chñ ®éng vµ bÞ ®éng. Th«ng th−êng ph¶i thªm
hÖ thèng v¨ng gi÷ vµ neo ®Ó hç trî chèng l¹i c¸c t¸c ®éng cña ¸p lùc lªn
t−êng. NÕu mét ®ît cõ kh«ng ®ñ chèng ®−îc ¸p lùc , cÇn t¹o nhiÒu líp cõ
theo kiÓu dËt cÊp , líp ngoµi bao bäc hè réng , c¸c líp trong diÖn tÝch bao

55
http://www.ebook.edu.vn

ThiÕt bÞ h¹ cäc cõ xuèng ®Êt còng lµ c¸c m¸y ®ãng cäc th«ng th−êng.
NÕu sö dông h¹ cäc cõ kiÓu rung, cã thÓ ghÐp nhiÒu tÊm ®Ó cïng rung h¹ cho
tËn dông søc m¸y. Th−êng dïng m¸y ®ãng cäc diesel ®Ó ®ãng cäc cõ .
Khi sö dông t−êng cõ ph¶i kiÓm tra biÕc d¹ng g©y ra sù chuyÓn dÞch
t−êng cõ vµo phÝa trong hè ®µo . NÕu cã kh¶ n¨ng chuyÓn vÞ ph¶i thiÕt kÕ c¸c
®ît chèng ®ì b»ng c¸c khung n»m ngang . Nh÷ng ®ît chèng ®ì nµy lµ nh÷ng
thanh thÐp h×nh ch÷ I , U kh«ng nhá , t¹o thµnh khung kÝn kh¾p bªn trong
tiÕt diÖn hè ®µo , cã c¸c thanh chÐo ë gãc vµ c¸c thanh v¨ng ngang cã t¨ng
®¬ ®Ó Ðp chÆt v¸n cõ thµnh vµo ®Êt . NÕu cÇn ®¶m b¶o kh«ng gian ®Ó thi
c«ng bªn trong hè ®µo kh«ng thÓ lµm hÖ v¨ng ngang mµ ph¶i neo nh÷ng
thanh thÐp h×nh khung ®ì v¸n cõ xuyªn qua v¸n cõ thµnh mµ neo vµo ®Êt bªn
ngoµi hè ®µo . ViÖc t¹o d©y neo b»ng c¸ch khoan vµo ®Êt theo m¸y khoan
perforateur , sau ®ã ®−a d©y c¸p vµo trong hè khoan nµy råi b¬m v÷a xi
m¨ng t¹i mét sè ®iÓm lµm ®Çu neo.

H·ng C-LOC cña Hoa kú ®· giíi thiÖu sang n−íc ta lo¹i v¸n cõ b»ng
VINYL cã tiÕt diÖn ngang tùa nh− lo¹i LACSEN sö dông c¹p bê hå , bê
m−¬ng th× bÒn l©u, v÷ng ch·i vµ mü quan. NhiÒu c«ng tr×nh c¹p hå sö dông
ph−¬ng ph¸p kÌ ®¸ héc Ýt hiÖu qu¶ v× träng l−îng b¶n th©n cña kÌ lín mµ ®¸y
mãng kÌ l¹i n»m trªn nÒn ®Êt yÕu sòng n−íc nªn ch¼ng bao l©u , chØ mét vµi
n¨m kÌ bÞ sôt vµ háng . NÕu c»m kÌ b»ng v¸n cõ nhùa , mòi kÌ n»m s©u d−íi
®Êt , cã khi phÇn ch×m gÊp ba , bèn lÇn phÇn næi cña v¸n cõ nªn chÞu lùc ®Èy
ngang rÊt tèt , kÌ æn ®Þnh l©u dµi .

T−êng cõ b»ng bª t«ng cèt thÐp øng lùc tr−íc:

HiÖn nay Nhµ m¸y Bª t«ng Xu©n Mai bªn c¹nh Hµ néi ®ang chÕ t¹o t−êng
cõ b»ng bª t«ng cèt thÐp øng lùc tr−íc ®Ó sö dông trong viÖc thi c«ng c¸c
tÇng hÇm. TÊm cõ lµm b»ng bª t«ng cèt thÐp cã kÝch th−íc dµy 120 mm,
réng 750 mm vµ dµi tõ 6 ®Õn 8 mÐt. Bª t«ng sö dông cã m¸c 300 , thÐp øng
suÊt tr−íc. Lo¹i nµy h¹ xuèng ®Êt cã thÓ ®ãng, cã thÓ rung Ðp.

56
http://www.ebook.edu.vn

1.11.2 Ph¹m vi ¸p dông

Trong n−íc :

BiÖn ph¸p v¸n cõ nµy lµ biÖn ph¸p kinh ®iÓn ®−îc sö dông chÝnh thøc
nh− tµi liÖu gi¸o khoa trong c¸ch sö lý ®µo mãng s©u . PhÇn lý thuyÕt tÝnh
to¸n vµ thùc tÕ ¸p dông ®· chøng minh r»ng kÕt qu¶ rÊt æn ®Þnh , ®¸ng tin
cËy trong c¸c gi¶i ph¸p chèng ®ì thµnh hè ®µo . NÕu lu©n l−u tèt , ®©y còng
lµ gi¶i ph¸p kinh tÕ . CÇn nh©n réng vµ quen thuéc víi gi¶i ph¸p nµy.
C¸c c«ng ty x©y dùng cÇu ®−êng hoÆc thi c«ng c¶ng biÓn, c¶ng s«ng sö dông
nhiÒu h¬n ngµnh x©y dùng d©n dông vµ c«ng nghiÖp. Tuy vËy ®Ó v¨ng chèng
v¸ch ®µo s©u trong thµnh phè, nhiÒu c«ng ty x©y dùng d©n dông vµ c«ng
nghiÖp ®· lµm quen víi t−êng cõ.

N−íc ngoµi:

C¸c n−íc ch©u ¢u lµ n¬i sö dông v¸n cõ sím trªn thÕ giíi. §øc, Ph¸p, Anh,
c¸c n−íc B¾c ¢u sö dông v¸n cõ sím nhÊt. B¾c Mü còng lµ nh÷ng n−íc cã
nhiÒu kinh nghiÖm x©y dùng dïng t−êng cõ nhiÒu.
C«ng ty ARBED lµ c«ng ty cã l−îng v¸n cõ b¸n nhiÒu nhÊt trong c¸c n−íc
ph−¬ng T©y.
NhËt b¶n còng lµ n−íc s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i v¸n cõ thÐp d¹ng Larsen b¸n trong
khu vùc ch©u ¸ , Th¸i b×nh d−¬ng.
GÇn ®©y, NhËt b¶n vµ Hµn quèc liªn doanh ®−a ra thÞ tr−êng c¸c s¶n phÈm
v¸n cõ LX vµ Larsen d−íi tªn h·ng TUNGHAN INDUSTRY SDN BHD lµ
lo¹i v¸n cõ ch©u ¸ c¹nh tranh víi v¸n cõ Mü vµ ch©u ¢u t¹i thÞ tr−êng §«ng
Nam ¸.
V¸n cõ sö dông ®Ó kÌ thµnh v¸ch ®µo, kÌ ®−êng dÉn ®Õn c¸c cÇu næi trªn mÆt
®Êt b»ng ph¼ng còng nh− kÌ ven hå, ven s«ng.

2. PhÇn x©y dùng c«ng tr×nh trªn mÆt ®Êt :

2.1 C«ng tr×nh nhµ x©y g¹ch sµn t¹i chç :

57
http://www.ebook.edu.vn

Nhµ x©y g¹ch , sµn ®æ t¹i chç b»ng bª t«ng cèt thÐp ®−îc x©y dùng
kh¸ phæ biÕn ë n−íc ta tõ nh÷ng n¨m 1930.
KÕt cÊu chÞu lùc chñ yÕu lµ g¹ch ®¸ , g¹ch ®¸ cã cèt thÐp . Ngoµi ra cã
mét sè kÕt cÊu nh− sµn vµ sµn thang b»ng bª t«ng cèt thÐp. Thêi kú nh÷ng
nhµ nµy ®−îc x©y dùng phæ biÕn th× yªu cÇu thiÕt kÕ cho c«ng tr×nh ph¶i tho¶
m·n yªu cÇu tiÕt kiÖm xi m¨ng vµ thÐp còng nh− khuyÕn c¸o r»ng ph¶i tËn
dông vËt liÖu ®Þa ph−¬ng vµ hÝnh d¸ng kÕt cÊu ®¬n gi¶n. KÕt cÊu ®−îc yªu
cÇu chèng ®−îc c¸c t¸c ®éng c¬ häc , x©m thùc cña m«i tr−êng , chèng gØ
cho c¸c chi tiÕt b»ng thÐp.

KÕt cÊu ®¶m b¶o æn ®Þnh theo ph−¬ng ngang nhµ lµ t−êng ngang nhµ
cã chiÒu dµy ≥ 220 mm , hoÆc khung ngang ®Ó kÕt cÊu sµn hoÆc m¸i cã gèi
tùa . Tuú kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c kÕt cÊu æn ®Þnh ngang , nÕu kho¶ng c¸ch nµy
nhá h¬n sè liÖu trong b¶ng sau ®©y th× nhµ ®−îc gäi lµ nhµ cã s¬ ®å cøng vµ
nÕu lín h¬n th× nhµ gäi lµ cã s¬ ®å mÒm.

TrÞ sè lín nhÊt øng víi khèi x©y nhãm (m)
Lo¹i sµn vµ m¸i
I II III IV

1. Sµn nhµ vµ m¸i b»ng bª t«ng
cèt thÐp vµ g¹ch ®¸ cèt thÐp
®óc toµn khèi hoÆc l¾p ghÐp
–
30
42
54
xong toµn khèi ho¸.
2. Sµn nhµ vµ m¸i b»ng bª t«ng
cèt thÐp l¾p ghÐp , b»ng c¸c
dÇm bª t«ng cèt thÐp hoÆc dÇm
thÐp ®ì c¸c tÊm b¶n bª t«ng
–
24
36
42
hoÆc g¹ch.

Nh÷ng nhµ g¹ch mµ ta ®· thiÕt kÕ nhiÒu n¨m nay cã t−êng ngang chÞu
lùc vµ g¸c panen hoÆc sµn t¹i chç nªn nh÷ng nhµ nh− thÕ lµ nhµ cã s¬ ®å
cøng. Nhµ cã s¬ ®å cøng th× hÖ t−êng ngang , t−êng däc cïng trô vµ m¸i t¹o
thµnh hÖ kh«ng gian , nh÷ng kÕt cÊu nµy lµm viÖc trong mét hÖ thèng chung
®Ó chÞu c¸c t¶i träng t¸c ®éng lªn nhµ , kÓ c¶ träng l−îng b¶n th©n.
§Ó ®¶m b¶o sù lµm viÖc liªn hîp gi÷a c¸c bé phËn cña nhµ cÇn chó ý :
– Liªn kÕt gi÷a t−êng ngang vµ t−êng däc tèt nhÊt lµ sö dông má dËt.
– Khi t−êng ®ang x©y mµ cÇn dõng , ph¶i chê má dËt ®Ó råi x©y tiÕp.

58
http://www.ebook.edu.vn

Sµn ®æ t¹i chç th× nªn kÕt hîp sµn víi gi»ng t−êng . Khi ®Çu dÇm hoÆc
®Çu sµn kª vµo t−êng kh«ng nhá h¬n 120 mm th× lùc ma s¸t gi÷a sµn vµ
t−êng ®ñ lãn nªn cã thÓ gi¶m bá bít sè l−îng sîi neo nãi trªn.

Nhµ x©y g¹ch cã −u ®iÓm lµ khèi x©y chÞu löa tèt , chÞu nh÷ng t¸c
®éng cña ¨n mßn nhÑ nªn bÒn v÷ng hµng tr¨m n¨m . Nhµ x©y g¹ch sö dông
vËt liÖu ®Þa ph−¬ng , tiÕt kiÖm xi m¨ng vµ thÐp, c¸ch ©m , c¸ch nhiÖt tèt , dÔ
t¹o h×nh kiÕn tróc.
Nh−îc ®iÓm cña nhµ x©y g¹ch lµ : khèi l−îng riªng vña vËt liÖu lín ,
tõ 1200 ~ 2000 kg/m3 mµ søc bÒn cña khèi x©y l¹i nhá nªn nhµ nÆng nÒ so
víi nhµ bª t«ng cèt thÐp hoÆc nhµ thÐp. Khi nhµ ph¶i chÞu t¶i träng ®éng th×
lo¹i nhµ x©y chÞu ®ùng kÐm . Khi cã c¸c lùc kÐo vµ c¾t lín th× nhµ x©y chÞu
®ùng kÐm nªn ®iÒu kiÖn sö dông bÞ h¹n chÕ.
Yªu cÇu cña khèi x©y t¹o nªn nhµ ph¶i ®Æc ch¾c , m¹ch x©y ngang
b»ng , mÆt x©y ph¶i ph¼ng . Thµnh , c¹nh , gãc x©y ph¶i th¼ng ®øng theo däi.
M¹ch x©y ph¶i ®Òu ®Æn vµ kh«ng qu¸ máng hay qu¸ dµy . M¹ch v÷a tiªu
chuÈn lµ 12 mm. M¹ch ®øng kh«ng ®−îc trïng nhau mµ ph¶i ®¶m b¶o so le
tèi thiÓu lµ 1/4 chiÒu dµi viªn g¹ch.

Khèi x©y ®−îc ph©n lµm 4 nhãm c¨n cø vµo lo¹i g¹ch , ®¸ , vµo cÊu
t¹o cña khèi x©y vµ c−êng ®é cña v÷a .

Søc chÞu tiªu chuÈn cña khèi x©y lµ giíi h¹n ®é bÒn cña khèi x©y , phô
thuéc nhiÒu vµo chÊt l−îng v÷a cÊu t¹o nªn khèi x©y.

Khi cã c¸c lùc t¸c ®éng lµm cho khèi x©y chÞu kÐo, chÞu uèn vµ chÞu
c¾t th× tuú thuéc ph−¬ng cña néi lùc so víi m¹ch cña khèi x©y mµ x¸c ®Þnh
®−îc søc chÞu tiªu chuÈn cña khèi x©y øng víi c¸c lo¹i lùc nµy.

Kho¶ng 5 n¨m trë l¹i ®©y, hÇu hÕt c¸c lß g¹ch ®Òu gia c«ng ®Êt b»ng
c¬ giíi nªn chÊt l−îng viªn g¹ch ®· tèt lªn rÊt nhiÒu so víi tr−íc ®©y .

59
http://www.ebook.edu.vn

G¹ch x©y nh÷ng n¨m gÇn ®©y , phÇn ®Êt nguyªn liÖu ®−îc gia c«ng
b»ng m¸y nªn viªn g¹ch kh¸ ®Òu ®Æn , ®¸p øng ®−îc kÝch th−íc h×nh häc
theo tiªu chuÈn . Bªn c¹nh nh÷ng viªn g¹ch ®Æc , nhiÒu c¬ së s¶n xuÊt g¹ch
®−a ra nh÷ng lo¹i g¹ch rçng nhiÒu lç lµm cho t−êng x©y nhÑ ®i , t−êng nhµ
t¨ng tÝnh c¸ch ©m , c¸ch nhiÖt.

Tuy nhiªn ®Êt nguyªn liÖu lµm g¹ch lµ d¹ng tµi nguyªn kh«ng t¸i t¹o
®−îc cÇn dÇn dÇn h¹n chÕ s¶n xuÊt g¹ch nung.
HiÖn nay c«ng nghÖ s¶n xuÊt vËt liÖu nung ( g¹ch, ngãi nung …)
®ang hoµn thiÖn c¸c lo¹i lß tuynen c«ng suÊt 5 ~ 20 triÖu viªn / n¨m theo
h−íng thay thÕ dÇn ®Êt sÐt lÊy ë ruéng, ao b»ng ®Êt ®åi hoÆc c¸c líp båi
tÝch s«ng. Kiªn quyÕt xo¸ bá lß thñ c«ng v× lý do qu¶n lý tµi nguyªn kh«ng
t¸i t¹o ®−îc ( ®Êt sÐt ) còng nh− b¶o vÖ m«i tr−êng. Ph¸t triÓn g¹ch trang trÝ,
ngãi tr¸ng men mµu.
Lo¹i nhµ x©y g¹ch , t−êng g¹ch chÞu lùc sÏ h¹n chÕ dÇn v× so víi nhµ
khung bª t«ng cèt thÐp, diÖn tÝch chiÕm ®Êt cña t−êng lín , khã n©ng cao
®−îc hiÖu qu¶ sö dông ®Êt . Tuy thÕ , ®©y lµ gi¶i ph¸p truyÒn thèng nªn sÏ
tån t¹i l©u dµi víi sù nghiÖp x©y dùng ë n−íc ta.

2.1.2 Ph¹m vi sö dông:

Trong n−íc:

Lo¹i nhµ x©y g¹ch, t−êng t¹i chç hiÖn nay vÉn chiÕm tû lÖ lín trong ph−¬ng
thøc d©n tù x©y nhµ cho m×nh. Lo¹i nhµ nµy cã c¶i tiÕn chót Ýt lµ cã thªm
cét ë gãc t−êng, ®Õn cao tr×nh ®¸y sµn cã thªm hÖ dÇm gi»ng kh«ng ®−îc
tÝnh to¸n t¹o víi cét thµnh khung lµm cho nhµ thªm æn ®Þnh.
Lo¹i nhµ nµy d©n lµm phæ biÕn tõ thµnh phè ®Õn n«ng th«n míi, c¸c thÞ x·,
thÞ tø, thÞ trÊn lµm nhiÒu d¹ng nhµ nµy.
Tuy ph−¬ng thøc x©y dùng chñ yÕu lµ thñ c«ng nh−ng dÔ thi c«ng ngay c¶
trong ngâ ng¸ch, ®iÒu kiÖn vËn chuyÓn vËt t− khã kh¨n.

60
http://www.ebook.edu.vn

N−íc ngoµi:

§©y lµ ph−¬ng thøc lµm nhµ ë cho vïng n«ng th«n vµ c¸c thÞ tø n−íc ngoµi
tõ gi÷a thÕ kû 19 . HiÖn nay ph−¬ng thøc x©y dùng nµy vÉn phæ biÕn ë
nhiÒu n−íc c¶ ë khu vùc vµ thÕ giíi.
Tuy nhiªn viÖc sö dông vËt liÖu g¹ch nung sÏ dÉn ®Õn c¹n kiÖt ®Êt sÐt lµ tµi
nguyªn kh«ng t¸i t¹o ®−îc, nhiÒu n−íc thay thÕ g¹ch nung b»ng g¹ch blèc
bª t«ng, blèc rçng hoÆc ®Êt trén xi m¨ng råi dËp thµnh g¹ch viªn to ®Ó x©y
t−êng bao. T−êng , v¸ch ruét nhµ lµm b»ng vËt liÖu máng, nhÑ.

2.2 C«ng tr×nh nhµ x©y g¹ch sµn l¾p ghÐp :

2.2.1 M« t¶ c«ng nghÖ:

Vµo nh÷ng n¨m 1978 víi sù ra ®êi cña tÊm pa nen hép , nhiÒu nhµ
m¸y bª t«ng ®óc s½n ®−îc x©y dùng vµ chÕ t¹o panen sµn b¸n cho c¸c c«ng
tr−êng. Lo¹i nhµ x©y g¹ch cã sµn l¾p ghÐp b»ng panen trë nªn phæ biÕn .
C«ng cô ®Ó cÈu l¾p panen lªn sµn lµ cÇn trôc thiÕu nhi víi søc cÈu phæ biÕn
lµ 200 kg , sau n©ng dÇn ®Õn 500 kg.

Panen hép cã kÝch th−íc danh nghÜa tÝnh theo mm :
ChiÒu dµi : 2400, 2600, 2700, 2800, 3000, 3200, 3300, 3400, 3600, 4200.
ChiÒu réng: 500, 600, 1000, 1200.
ChiÒu cao : 200.
C¸c tÊm panen ®−îc thiÕt kÕ víi ba lo¹i t¶i träng tÝnh to¸n nh− sau:
Lo¹i a cã t¶i träng tÝnh to¸n lµ 300 kG/m2
Lo¹i b cã t¶i träng tÝnh to¸n lµ 500 kG/m2
Lo¹i c cã t¶i träng tÝnh to¸n lµ 700 kG/m2.
Bª t«ng sö dông lµm lo¹i panen nµy lµ bª t«ng m¸c 200 . ThÐp chÞu lùc
trong s−ên pa nen phæ biÕn lµ 2Φ10 ~ 2Φ16 víi l−îng thÐp cho 1m2 sµn lµ
4 kg/m2 ®Õn 10 kg/m2.

61
http://www.ebook.edu.vn

Vµo n¨m 1982 mét sè c¬ quan nghiªn cøu nh− tr−êng §¹i häc X©y dùng,
ViÖn Khoa häc C«ng nghÖ Bé X©y dùng lµm thÝ ®iÓmmét sè sµn b»ng tÊm bª
t«ng cã lç trßn däc theo chiÒu gèi tùa , kh«ng cèt thÐp. Nh÷ng tÊm nµy tùa
trªn nh÷ng dÇm nhá øng lùc tr−íc g¸c qua gèi tùa cã nhÞp tõ 2,50 mÐt ®Õn
4,50 mÐt. Lo¹i nµy ®−îc lµm thÝ ®iÓm cho kho¶ng trªn d−íi chôc nhµ, sau sù
cè xËp sµn t¹i mét ng«i nhµ phè CÇu Gç Hµ néi n¨m 1984 lo¹i sµn nµy
kh«ng sö dông n÷a.

Lo¹i sµn Hourdi cña c¸c n−íc ch©u ¢u mµ tÊm sµn ®óc s½n b»ng gèm hay bª
t«ng cèt liÖu nhá, cã 2 lç rçng lín däc theo chiÒu dÇm kª ®−îc dïng kh¸ phæ
biÕn ë n−íc ngoµi. Nh÷ng tÊm sµn cao 200 mm, réng 600 mm vµ chiÒu dµi
600 mm ghÐp víi nhau theo chiÒu dµi ®Ó kª lªn dÇm theo chiÒu ngang. ChÌn
m¹ch b»ng v÷a xi m¨ng. Lo¹i sµn nµy cã −u ®iÓm lµ c¸ch ©m, c¸ch nhiÖt tèt .
Vµo nh÷ng n¨m 1992~ 1994 khi Bé X©y dùng cã quan hÖ hîp t¸c víi H·ng
SOCOTEC, h·ng nµy cã giíi thiÖu lo¹i sµn nµy víi mét c¬ quan t− vÊn thiÕt
kÕ trong Bé nh−ng kh«ng ®−îc chÕ t¹o thùc nghiÖm .

2.2.2 Ph¹m vi sö dông:

Trong n−íc:

Lo¹i nhµ nµy thùc chÊt gièng nh− lo¹i trªn, chØ kh¸c lµ sµn ®−îc ®óc
s½n thµnh c¸c panen. ViÖc chÕ t¹o tÊm panen gióp cho t¨ng tèc ®é x©y dùng
vµ thªm tiÖn nghi vÒ c¸ch ©m. Tuy thÕ, hiÖn nay ®ang thu hÑp diÖn x©y dùng
v× nh÷ng nhµ m¸y bª t«ng ®óc s½n kh«ng s¶n xuÊt panen ®Ó b¸n n÷a mµ tù
®óc t¹i c«ng tr−êng rÊt khã ®¶m b¶o chÊt l−îng. Lý do thu hÑp diÖn sö dông
v× ng−êi sö dông cho lµ ®é æn ®Þnh chung cña c«ng tr×nh theo c¸ch x©y dùng
nµy ch−a ®¸p øng yªu cÇu cña hä vµ khi ng−êi d©n sö dông nhµ cña hä th×
gi¶i ph¸p sµn ®æ t¹i chç ®−îc −a chuéng h¬n gi¶i ph¸p l¾p sµn .

62
http://www.ebook.edu.vn

Ph−¬ng thøc x©y dùng nµy lóc ®Çu do c¸n bé kü s− ta ®i häc trong c¸c n−íc
thuéc khèi x· héi chñ nghÜa cò , mµ chñ yÕu lµ Liªn x« cò ®−a vÒ. Lo¹i nhµ
nµy kh«ng ph¸t triÓn ngay t¹i nh÷ng n−íc lóc ®Çu ®Î ra nã.

2.3 Nhµ l¾p ghÐp tÊm nhá :

Lo¹i nhµ nµy ®−îc x©y dùng vµo hai thêi kú ë n−íc ta víi sù kh¸c biÖt
kh¸ nhiÒu vÒ kÕt cÊu .
N¨m 1958 t¹i Hµ néi x©y dùng thÝ ®iÓm lo¹i nhµ bloc ®Çu tiªn t¹i khu
tËp thÓ Kim Liªn vµ còng chØ x©y dùng t¹i khu thÝ ®iÓm nµy mµ kh«ng nh©n
réng ra . Thay cho t−êng trong nhµ x©y g¹ch lµ c¸c tÊm bloc b»ng xØ ®óc cã
chiÒu dµy 300 mm vµ tÊm xØ réng kho¶ng 1,2 mÐt , cao 1,5 mÐt .
Thµnh phÇn vËt liÖu trong nh÷ng tÊm xØ gåm xØ nhiÖt ®iÖn ®−îc sµng
®Ó cã cì h¹t nhá h¬n 20 mm , c¸t vµng vµ xi m¨ng. M¸c cña bª t«ng xØ ®−îc
chÕ t¹o lµm bloc lµ 50 . Bloc nµy cã dung träng kho¶ng 1,4 t/m3 . Víi kÝch
th−íc nh− trªn , mçi tÊm xØ nÆng kho¶ng 750 kg.
C¸c tÊm ®−îc ®Æt lªn sµn qua líp v÷a xi m¨ng c¸t vµng tû lÖ 1 : 3 dµy
20 ~ 30 mm vµ ghÐp s¸t nhau , m¹ch v÷a ®øng còng lµ xi m¨ng c¸t vµng 1 : 3
. Tr−íc khi ®Æt tÊm sµn cã gi»ng t−êng bª t«ng cèt thÐp m¸c 200 , gi»ng dµy
100 mm.
Sµn sö dông cho lo¹i nhµ nµy d¹ng tÊm ®óc s½n cã kÝch th−íc kho¶ng
12 m2/tÊm . Sµn dµy 100 mm , bª t«ng m¸c 200. Mçi phßng l¾p 2 tÊm vµ
khu phô cho vÖ sinh vµ bÕp ®óc t¹i chç .
ViÖc l¾p ghÐp c¸c tÊm thêi kú x©y dùng t¹i khu tËp thÓ Kim Liªn Hµ
néi dïng cÇn cÈu th¸p cã søc cÈu 5 tÊn lo¹i BKCM-05 .
ViÖc liªn kÕt gi÷a tÊm víi nhau , tÊm víi sµn chØ dïng m¹ch v÷a xi
m¨ng c¸t nªn nh÷ng ®ît Hµ néi ®−îc b¸o cã b·o trªn cÊp 12 vµo nh÷ng n¨m
1965 ~ 1975 thµnh phè ra lÖnh cho nh÷ng ng−êi ë khu tËp thÓ nµy ph¶i s¬
t¸n . Nh−ng sau nhiÒu trËn b·o trªn cÊp 10 c«ng tr×nh kh«ng thÊy nøt nÎ do
biÕn d¹ng , viÖc s¬ t¸n kh«ng ®Æt ra n÷a .
KÕt cÊu cho lo¹i nhµ nµy kh¸ nÆng nÒ vµ diÖn tÝch sö dông nhá nhiÒu
so víi diÖn tÝch x©y dùng do chiÒu dµy cña t−êng lín . §é tin cËy cña c¸c
mèi nèi ch−a cao nªn t¹o ra t©m lý kh«ng yªn t©m cho ng−êi sö dông , ®ång
thêi kiÕn tróc cña nh÷ng nhµ t¹i khu tËp thÓ ®−îc x©y dùng thÝ ®iÓm cßn
nhiÒu nh−îc ®iÓm nªn viÖc sö dông lo¹i nhµ nµy bÞ h¹n chÕ.

Lo¹i nhµ l¾p ghÐp tÊm nhá kh¸c lµ lo¹i sö dông cho nhµ hai tÇng trë
xuèng nh−ng phæ biÕn lµ dïng cho nhµ 1 tÇng , cã khung lµ cét bª t«ng cèt
thÐp nhá nh− lµ ®è , cã r·nh ®Ó lïa tÊm t−êng máng 60 mm lµm v¸ch ng¨n.

63
http://www.ebook.edu.vn

2.4. Nhµ l¾p ghÐp tÊm lín :

Nhµ l¾p ghÐp tÊm lín ®−îc nghiªn cøu ®Ó x©y dùng ë n−íc ta vµo n¨m
1975 vµ b¾t ®Çu x©y dùng thÝ nghiÖm vµo n¨m 1976 t¹i khu V¨n Ch−¬ng ,
quËn §èng ®a , Hµ néi.

64
http://www.ebook.edu.vn