Tải Quá trình hình thành công nghệ xử lý nền đất yếu bằng đệm cát trong kiến trúc xây dựng đương đại p1 – Download File Word, PDF

PD
er

er
!

!
W

W
O

O
N

N
y

y
bu

bu
to

to
k

k
lic

lic
C

C
w

w
m

m
w w
w

w
o

o
.c .c
.d o .d o
c u -tr a c k c u -tr a c k

Quá trình nghÖthành công®−¬ng ®¹i nền
c«ng hình x©y dùng nghệ xử lý
đất yếu bằng đệm cát trong kiến trúc xây
dựng đươngLª KiÒu
PGs đại
Tr−êng §¹i Häc KiÕn Tróc Hµ néi

1. C«ng nghÖ sö lý nÒn mãng

1.1 C«ng nghÖ sö lý nÒn ®Êt yÕu b»ng ®Öm c¸t:

1.1.1 M« t¶ c«ng nghÖ

ViÖc sö dông ®Öm c¸t cã môc ®Ých lµ :

(i) Gi¶m chiÒu s©u ch«n mãng,
(ii) Gi¶m ¸p lùc cña nhµ hoÆc c«ng tr×nh truyÒn xuèng nÒn ®Êt yÕu tíi trÞ sè
mµ nÒn ®Êt cã thÓ tiÕp thu ®−îc ¸p lùc Êy,
(iii) §¶m b¶o cho c«ng tr×nh lón ®Òu vµ æn ®Þnh nhanh chãng do n−íc trong
®Êt ®−îc tho¸t ra theo ®−êng ng¾n nhÊt vµo ®Öm c¸t.

NÕu t¹i khu vùc x©y dùng, ngay trªn mÆt cã líp ®Êt h÷u c¬ hoÆc ®Êt
®¾p yÕu th× ®¸ng lÏ ph¶i ch«n mãng b¨ng xuèng mét chiÒu s©u kh¸ lín,
ng−êi ta cã thÓ dïng gi¶i ph¸p kinh tÕ h¬n , ®ã lµ viÖc thay thÕ líp ®Êt yÕu
b»ng ®Öm c¸t. KÝch th−íc ®Öm c¸t x¸c ®Þnh tõ ®iÒu kiÖn lµ líp ®Êt tù nhiªn
bªn d−íi cã thÓ tiÕp thu ®−îc ¸p lùc truyÒn xuèng. Víi mãng b¨ng, chiÒu
dµy ®Öm c¸t ®−îc x¸c ®Þnh tõ ph−¬ng tr×nh :

P
+ γ 0d
R tc =
b + 2dtgϕ

Rtc c−êng ®é tiªu chuÈn cña ®Êt t¹i ®¸y ®Öm c¸t ( kG/cm2)
Trong ®ã
P t¶i träng do mãng truyÒn cho ®Öm c¸t ( kG/m dµi )
b chiÒu réng mãng b¨ng ( cm )
γ o träng l−îng thÓ tÝch cña c¸t trong ®Öm ( kG/cm3 )
ϕ gãc ma s¸t trong cña c¸t , ( o )
d chiÒu cao ®Öm c¸t ( cm )

KÝch th−íc ®¸y ®Öm c¸t ®−îc x¸c ®Þnh tõ ®iÒu kiÖn lµ : ¸p lùc do
mãng c«ng tr×nh vµ träng l−îng ®Öm c¸t truyÒn xuèng líp n»m d−íi ®Öm c¸t

2
http://www.ebook.edu.vn

PD
er

er
!

!
W

W
O

O
N

N
y

y
bu

bu
to

to
k

k
lic

lic
C

C
w

w
m

m
w w
w

w
o

o
.c .c
.d o .d o
c u -tr a c k c u -tr a c k

kh«ng lín h¬n c−êng ®é tiªu chuÈn cña nÒn ®Êt ®ã vµ sù æn ®Þnh cña nÒn
®−îc ®¶m b¶o .

ChiÒu dµy ®Öm c¸t ®−îc tÝnh to¸n sao cho ®é lón cña ®Öm c¸t vµ ®é
lón cña c¸c líp ®Êt yÕu n»m d−íi ph¶i nhá h¬n ®é lón giíi h¹n cña mãng
c«ng tr×nh.
ViÖc thi c«ng ®Öm c¸t sao cho ®é chÆt ®¹t ®−îc kh¸ lín ®Ó cã thÓ lo¹i
trõ ®−îc ®é lón kh«ng cho phÐp cña mãng. Khi thi c«ng ®Öm c¸t trªn mùc
n−íc ngÇm , c¸t ®−îc r¶i thµnh tõng líp 15~20 cm , tõng líp ph¶i ®−îc ®Çm
chÆt míi r¶i líp tiÕp theo . Cã thÓ sö dông ®Çm l¨n ( xe lu ) hoÆc ®Çm nÖn
( ®Çm chµy ) hoÆc ®Çm thuû chÊn ®éng cho toµn chiÒu dµy cña ®Öm. §é chÆt
®¹t ®−îc ph¶i lµ 1,65~ 1,7 tÊn/m3. NÕu c¸t ®−îc ®æ vµo hè mãng kh«, dïng
ph−¬ng ph¸p ®Çm l¨n hoÆc ®Çm nÖn th× sau khi r¶i mçi líp l¹i t−íi n−íc kü
míi ®Çm.
Nªn dïng c¸t h¹t trung hoÆc c¸t h¹t to ®Ó lµm ®Öm c¸t.

Víi nh÷ng c«ng tr×nh cã chiÒu dµi lín ®Æt trªn nÒn ®Êt sÐt b·o hoµ ë
tr¹ng th¸i nh·o cã chiÒu dµy nhá h¬n 6 mÐt cã thÓ thi c«ng theo ph−¬ng ph¸p
®Èy tråi ®Êt yÕu . Ph−¬ng ph¸p nµy cã thÓ ®−îc m« t¶ nh− sau: t¹i khu vùc
x©y dùng , ®¾p d¶i ®Êt cao h¬n cao tr×nh thiÕt kÕ cña nÒn tõ 5 ®Õn 6 mÐt. Do
t¸c dông cña träng l−îng d¶i ®Êt ®¾p ®ã , ®Êt yÕu bÞ ®Èy tråi ra hai bªn. Khi
líp ®Êt bÞ ®¶y tråi kh«ng dµy l¾m , chØ tõ 3 ~ 4 mÐt , l−îng vËt liÖu ®¾p cã
thÓ x¸c ®Þnh gÇn ®óng b»ng khèi tÝch ®Êt bÞ ®Èy tråi. NÕu khu vùc x©y dùng
®−îc cÊu t¹o b»ng c¸c líp trÇm tÝch d¹ng ph©n líp , ®Êt kÑp ë gi÷a lµ ®Êt sÐt
ë tr¹ng th¸i nh·o hoÆc dÎo mÒm th× ph¶i sö dông c¸c biÖn ph¸p ®Ó ng¨n ngõa
sù sôp ®æ cña d¶i ®Êt ®¾p.

Khi cÇn x©y c¸c c«ng tr×nh cã träng l−îng lín trªn c¸c trÇm tÝch sÐt
yÕu vµ bïn , ngoµi môc ®Ých t¨ng nhanh qu¸ tr×nh cè kÕt, ®Öm c¸t cßn dïng
®Ó nÐn chÆt nÒn bïn b»ng träng l−îng b¶n th©n cña nã. Khi nÐn chÆt ®Êt bïn,
cÇn ®æ c¸t sao cho kÕt cÊu cña bïn khái bÞ ph¸ ho¹i. Khi ®æ c¸t trªn líp bïn
®¸y mµ kh«ng dïng c¸c biÖn ph¸p ®Æc biÖt ®Ó r¶i c¸t ®Òu vµ tõ tõ mµ ®æ
tuõng l−îng lín th× kÕt cÊu cña ®Êt bïn sÏ bÞ ph¸ ho¹i vµ c¸t sÏ lón ngËp
trong bïn. Khi thi c«ng theo c«ng nghÖ r¶i c¸t , c¸c h¹t lín r¬i ngay s¸t tµu
cuèc cßn h¹t nhá n»m hai bªn . Khi di chuyÓn tµu cuèc liªn tôc th× h¹t lín sÏ
r¶i ®Òu trªn mÆt c¸t. Thi c«ng nh− thÕ , c¸t kh«ng bÞ trén lÉn víi bïn mµ sÏ
nÐn chÆt bïn b»ng chÝnh träng l−îng b¶n th©n cña c¸t. Nhê tÝnh tho¸t n−íc
cña c¸t, nªn tiÕp theo qu¸ tr×nh nÐn chÆt lµ qu¸ tr×nh cè kÕt thÊm nhanh
chãng. Do ®ã, t¨ng ®−îc kh¶ n¨ng chèng c¾t cña bïn. Cã thÓ kiÓm tra ®−îc
qu¸ tr×nh nÐn chÆt ®Êt bïn b»ng c¸ch x¸c ®Þnh ®é Èm cña ®Êt.

3
http://www.ebook.edu.vn

PD
er

er
!

!
W

W
O

O
N

N
y

y
bu

bu
to

to
k

k
lic

lic
C

C
w

w
m

m
w w
w

w
o

o
.c .c
.d o .d o
c u -tr a c k c u -tr a c k

ChiÒu réng ®Öm c¸t ®−îc x¸c ®Þnh sao cho sù æn ®Þnh cña c«ng tr×nh
®−îc ®¶m b¶o vµ kho¶ng gÊp 5 ~ 6 lÇn chiÒu réng mãng.

§Ó ®Çm chÆt c¸t rêi ë tr¹ng th¸i ®Êt ®¾p hoÆc ë tr¹ng th¸i tù nhiªn , cã
thÓ dïng c¸ch ®Çm chÊn ®éng tÇng mÆt hoÆc dïng ph−¬ng ph¸p thuû chÊn
®éng.
Khi dïng ph−¬ng ph¸p ®Çm bÒ mÆt m¸y ®Çm ®−îc sö dông lµ m¸y
chuyªn dïng ®Çm bÒ mÆt nh−ng cã thÓ ®Çm s©u ®−îc tõ 0,50 ®Õn 1,50 mÐt.
Lo¹i m¸y nµy ®Çm c¸t hoÆc ¸ c¸t.
Khi chän kÝch th−íc qu¶ ®Çm cña m¸y ®Çm chÊn ®éng bÒ mÆt cã thÓ tham
kh¶o sè liÖu ghi trong b¶ng sau ®©y:

DiÖn tÝch ®¸y qu¶ ®Çm ( m2)
¸p lùc ®¬n
Lo¹i ®Êt ChiÒu dµy líp ®Êt ®−îc ®Çm (m)
vÞ (t/m2)
0,25 0,5 1,0 1,5
5,0
3,0
1,0
0,25
0,3-0,4
C¸t b·o
hoµ
–
4,5
1,5
0,4
0,6-1,0
C¸t Èm
–
–
2,0
0,6
1,0-2,0
§Êt sÐt

M¸y mãc ®Ó thùc hiÖn ®Çm l¨n chÊn ®éng :

M¸y Nga cã lo¹i ΠBK 25 . Lo¹i m¸y nµy ®Çm chÆt c¸t ®Õn ®é s©u
1,50 mÐt, ®Êt sÐt tõ 0,5 ~ 0,8 mÐt. HiÖu suÊt kho¶ng 2000 ~ 3000m3 c¸t nÐn
trong 1 ca.
Tiªu chÝ kiÓm tra chÊt l−îng hoµn thµnh c«ng t¸c lµ khi träng l−îng
thÓ tÝch c¸t ®¹t ®−îc 1,60 ~ 1,75 G/cm3 , øng víi ®é chÆt D = 0,7 ~ 0,90.

M¸y NhËt ®Ó thùc hiÖn viÖc ®Çm vµ thi c«ng ®Öm c¸t trªn ®Êt liÒn ( tµi
liÖu do h·ng Nippon KaiKo giíi thiÖu n¨m 2000 ) cho trong b¶ng :

Lo¹i m¸y C«ng suÊt PhÇn n©ng Bé phËn Ghi chó
( PS) (tÊn)
SW-180 150 50 1
PD 100 152 50 4 3 bé phËn
dïng cho cÇn
trôc
SP 100N 150 50 7
SP 110N 150 70 24

4
http://www.ebook.edu.vn

PD
er

er
!

!
W

W
O

O
N

N
y

y
bu

bu
to

to
k

k
lic

lic
C

C
w

w
m

m
w w
w

w
o

o
.c .c
.d o .d o
c u -tr a c k c u -tr a c k

SP 250 250 150 7 1 bé phËn
dïng cho cÇn
trôc
SP 300N 600 300 4 3 bé phËn
dïng cho cÇn
trôc

Dïng ®Çm thuû chÊn ®éng tÇng s©u ®−îc dïng khi cÇn nÐn chÆt líp
c¸t trªn 1,5 mÐt. Dïng c¸c lo¹i ®Çm s©u mµ ta quen gäi lµ ®Çm dïi nh−ng lµ
lo¹i m¹nh nh− c¸c lo¹i è-50 , è-86 v.v… vµ c¸c lo¹i thuû chÊn ®éng tÇng s©u
cùc m¹nh . Dïng c¸c lo¹i ®Çm dïi cã thÓ ®¹t b¸n kÝnh chÊn ®éng tíi 0,4 ~
0,7 mÐt vµ chiÒu s©u tíi 3 ~ 4 mÐt. Khi dïng lo¹i m¸y thuû chÊn ®éng nh− B
– 76 hoÆc B – 97 b¸n kÝnh nÐn chÆt ®Õn 3 mÐt vµ chiÒu s©u líp ®Êt ®−îc nÐn
chÆt ®Õn 10 mÐt vµ h¬n n÷a.
Dïng ®Çm rung th× h¹ m¸y xuèng s©u b»ng c¸ch xãi n−íc , nghÜa lµ
g¾n víi m¸y rung cã ®Çu xãi n−íc ®Ó rÏ c¸t khi h¹ ®Çm s©u vµo trong c¸t.
D−íi t¸c ®éng cña n−íc vµ ®Çm rung , c¸t ®−îc nÐn chÆt. Khi phun xãi víi
¸p lùc 4~5 atm vµo líp c¸t, c¸t bÞ xãi rêi ra do n−íc chuyÓn ®éng lªn phÝa
trªn. C¸c h¹t ®Êt vµ h¹t mÞn ë tr¹ng th¸i l¬ löng còng bÞ ®Èy lªn trªn. H¹t
nÆng sÏ l¾ng ®äng xuèng ®¸y. B¸n kÝnh lan truyÒn kh¸ nhá nªn gia tèc chÊn
®éng ®−îc c¸c h¹t c¸t truyÒn lµ nhá nªn ph¶i di chuyÓn ®Çm thµnh nhiÒu
®iÓm bè trÝ theo h×nh hoa mai nh− lý thuyÕt ®Çm bª t«ng b»ng ®Çm dïi.
Khi h¹ ®Çm ®Õn vÞ trÝ ®Çm dïng n−íc xãi. Qu¸ tr×nh ®Çm chÆt th×
ng−ng xãi n−íc. Khi ®Çm xong l¹i xãi n−íc ®Ó rót ®Çm lªn vµ nh− thÕ , ®Ó lç
rçng trong c¸t. LÊp l¹i lç ®ã b»ng c¸ch ®æ , rãt c¸t xuèng. NhiÒu khi rãt
xuèng lç Êy b»ng sái nhá h¹t.
Cã thÓ kiÓm tra chÊt l−îng ®Çm nÐn c¸t b»ng thiÕt bÞ xuyªn , nÐn t¶i
träng thö hay nÐn tiªu chuÈn nh− kiÓm tra mÉu ®Êt nguyªn d¹ng.

1.1.2 Ph¹m vi sö dông:

Ph¹m vi sö dông cña ®Öm c¸t lµ chiÒu dµy líp c¸t kh«ng qu¸ 10 mÐt.
NÕu chiÒu s©u nµy qu¸ lín th× v× vÊn ®Ò kinh tÕ mµ nªn chän lo¹i mãng kh¸c.
D−íi ®Êt cã n−íc l−u chuyÓn còng h¹n chÕ dïng ®Öm c¸t v× lý do c¸t cã thÓ
tr«i theo dßng n−íc mµ ch©n mãng gi¶m chÞu lùc.

Trong n−íc :

§Öm c¸t lµ ph−¬ng ph¸p gia cè nÒn ®Êt yÕu rÊt cã hiÖu qu¶ . Tr−íc
n¨m 1990 sö dông ë n−íc ta kh¸ nhiÒu , nhÊt lµ khi Liªn x« gióp ta sö lý tèt
mãng nhµ C1 §¹i häc B¸ch khoa Hµ néi . Nhµ kh¸ch sè 10 Lª Th¹ch Hµ néi

5
http://www.ebook.edu.vn

PD
er

er
!

!
W

W
O

O
N

N
y

y
bu

bu
to

to
k

k
lic

lic
C

C
w

w
m

m
w w
w

w
o

o
.c .c
.d o .d o
c u -tr a c k c u -tr a c k

còng sö lý nÒn c¸t h¹t trung víi chiÒu dµy ®Õn 6 mÐt. GÇn ®©y do ph−¬ng ¸n
cäc thi c«ng nhanh h¬n vµ gi¸ c¸t h¹t trung ®¾t nªn ph−¬ng ph¸p nµy Ýt dïng.
Ph−¬ng ¸n nµy kh¸ tin cËy vÒ chÊt l−îng nÒn nÕu cã líp ®Êt sÐt trªn mÆt coi
nh− vßng v©y qu©y kÝn líp c¸t. Nªn triÓn khai thùc hiÖn ph−¬ng ¸n nµy réng
r·i khi ®iÒu kiÖn cho phÐp .
ë nh÷ng vïng s½n c¸t mµ ®Êt yÕu, sö dông biÖn ph¸p nµy, ®Êt cè kÕt
nhanh vµ gia cè nÒn ®Êt yÕu cã hiÖu qu¶. C«ng nghÖ nµy thÝch hîp cho nhµ
cã sè tÇng tõ 6 tÇng trë xuèng trong ®iÒu kiÖn nÒn ®Êt yÕu.

N−íc ngoµi:

Ph−¬ng ph¸p dïng ®Öm c¸t lµ ph−¬ng ph¸p h÷u hiÖu víi nh÷ng vïng ®Êt yÕu
cÇn nhanh chãng æn ®Þnh ®Ó sím thi c«ng. §©y lµ ph−¬ng ph¸p kinh ®iÓn
trong gia cè nÒn ®Êt yÕu trong c¸c bµi b¶n quèc tÕ sö lý nÒn ®Êt yÕu.
BiÖn ph¸p nµy ®−îc ®Æt ra sím nhÊt víi c¸c vïng Trung ¢u, sau ®ã ®Õn Liªn
x« cò.
NhËt b¶n cã nhiÒu tËp ®oµn thi c«ng lÊn biÓn lín chuyªn dïng ®Öm c¸t ®Ó
x©y dùng ngoµi kh¬i, t¹o ra nh÷ng ®¶o næi b»ng c¸t cã t−êng cõ v©y, diÖn
tÝch khu vùc ®−îc lÊp c¸t ®Õn nhiÒu hecta.

1.2 Cäc c¸t :

1.2.1 M« t¶ c«ng nghÖ:

Cã hai kiÓu cäc c¸t ®−îc sö dông ®Ó gia cè nh©n t¹o nÒn ®Êt yÕu b·o
hoµ. Cäc c¸t ®−îc chÕ t¹o theo kiÓu khoan thµnh lç khoan th¼ng ®øng xong
nhÐt ®Çy c¸t ®−îc sö dông ®Ó t¨ng nhanh qu¸ tr×nh nÐn chÆt cña ®Êt yÕu d−íi
t¸c dông cña träng l−îng khèi ®Êt ®¾p vµ t¶i träng c«ng tr×nh x©y trªn ®ã.
Cäc c¸t thi c«ng theo kiÓu ®ãng cäc èng rçng xuèng ®Êt , khi nhåi c¸t th× rót
èng lªn lµ mét c¸ch chÕ t¹o cäc c¸t kiÓu kh¸c.

(i) Cäc c¸t cã ®−êng kÝnh lín :

Cäc c¸t thi c«ng cã ®−êng kÝnh lín cßn ®−îc gäi lµ giÕng c¸t. Lç
khoan t¹o cho cäc c¸t lo¹i nµy ®−îc thi c«ng gièng nh− kiÓu t¹o lç khoan
cho cäc nhåi cã v¸ch b»ng thÐp víi chiÒu dµy v¸ch 8 ~ 20 mm. Th«ng
th−êng cäc c¸t lo¹i nµy cã ®−êng kÝnh lµ 600 mm. LÊy hÕt lâi b»ng gµu
khoan xoay cho ®Õn khi ®¹t ®é s©u cÇn thiÕt. Th−êng cäc c¸t cã ®é s©u
kh«ng lín nh− cäc nhåi nªn kh«ng ph¶i dïng bentonite gi÷ thµnh v¸ch v× cã
v¸ch b»ng thÐp. Sau khi ngõng khoan , nhåi lßng hè khoan b»ng c¸t ®Çm
ch¾c vµ rót v¸ch lªn khi nhåi ®Çy. Trªn mÆt cäc c¸t th−êng lµ ®Öm c¸t. KÕt

6
http://www.ebook.edu.vn

PD
er

er
!

!
W

W
O

O
N

N
y

y
bu

bu
to

to
k

k
lic

lic
C

C
w

w
m

m
w w
w

w
o

o
.c .c
.d o .d o
c u -tr a c k c u -tr a c k

cÊu phèi hîp cña hÖ thèng tho¸t n−íc ngay trong nÒn d−íi ®Õ mãng ®¶m b¶o
t¨ng nhanh qu¸ tr×nh nÐn chÆt cña nÒn chÞu t¶i do ®−êng thÊm cña n−íc Ðp
tho¸t ra tõ lç rçng cña ®Êt ®−îc rót ng¾n l¹i.

Cäc c¸t ®−êng kÝnh lín ®−íc sö dông cã hiÖu qu¶ khi cÇn t¨ng nhanh
qu¸ tr×nh nÐn chÆt cña ®Êt båi tÝch nh− ®Êt sÐt d¹ng d¶i. Cäc c¸t ®−êng kÝnh
lín còng ®−îc sö dông hîp lý khi cÇn ®¶m b¶o sù æn ®Þnh cña nÒn cã diÖn
tÝch chÞu t¶i lín b»ng c¸ch t¨ng nhanh qu¸ tr×nh cè kÕt thÊm nh− nÕn nhµ
c«ng nghiÖp cÇn æn ®Þnh lón trong thêi gian ng¾n.

C¬ së ®Ó x¸c ®Þnh kho¶ng c¸ch cÇn thiÕt gi÷a c¸c cäc c¸t lµ c¸c gi¶
thiÕt vÒ thêi gian cè kÕt cña nÒn nh− sau:
* Thêi ®iÓm ban ®Çu , n−íc tiÕp thu toµn bé t¶i träng truyÒn lªn nÒn.
* Vïng ¶nh h−ëng cña cäc c¸t ®−êng kÝnh lín ®−îc xem nh− trßn.
* Vïng ¶nh h−ëng chÞu t¶i träng ph©n bè ®Òu.
* ChØ xÐt ®Õn cè kÕt thÊm.

(ii) Cäc c¸t cã ®−êng kÝnh nhá :

Cäc c¸t ®−êng kÝnh nhá ®−îc thi c«ng do ®ãng nh÷ng èng thÐp rçng
xuèng ®Êt mµ nh÷ng èng nµy cã ®−êng kÝnh kho¶ng 500 mm lµm cho ®Êt
®−îc dån nÐn chÆt . C¸c miÒn mµ ®Êt ®−îc nÐn chÆt tiÕp gi¸p víi nhau . Nhåi
c¸t trong èng khi rót èng lªn. Theo ®iÒu kiÖn lµm viÖc th× cäc c¸t lo¹i nµy vÒ
c¬ b¶n kh¸c víi c¸c d¹ng cäc bª t«ng nhåi hay cäc cøng kh¸c . §iÓm kh¸c ë
chç lµ cäc c¸t vµ ®Êt nÐn chÆt quanh nã cïng tiÕp thu t¶i träng vµ biÕn d¹ng
nh− nhau. Khi thi c«ng cäc c¸t ta sÏ kh«ng ®−îc mét mãng cäc mµ ®−îc mét
nÒn ®· nÐn chÆt víi m«®un biÕn d¹ng trung b×nh lín h¬n kh¸ nhiÒu so víi
m«®un biÕn d¹ng lóc ®Êt ch−a bÞ nÐn.
Thµnh phÇn kho¸ng cã ¶nh h−ëng ®Õn giíi h¹n nÐn chÆt cña ®Êt sÐt vµ
®Êt bïn. Hµm l−îng c¸c chÊt kho¸ng sÐt −a n−íc trong ®Êt cµng lín th× giíi
h¹n nÐn chÆt cña ®Êt ®ã cµng nhá. Kinh nghiÖm cho thÊy , trÞ sè nhá nhÊt cña
hÖ sè rçng cã thÓ ®¹t ®−îc khi nÐn chÆt tÇng s©u , εnch t−¬ng øng víi trÞ sè
cña hÖ sè rçng εp trong kho¶ng ¸p lùc p = 0,5~1,0 kG/cm2 x¸c ®Þnh theo kÕt
qu¶ thÝ nghiÖm mÉu ®Êt trªn m¸y nÐn .
Khi ¸p lùc kho¶ng 1 kG/cm2 th× phÇn lín n−íc lç rçng ®−îc Ðp tho¸t
ra khái ®Êt vµ hÖ sè rçng øng víi ¸p lùc ®ã sÏ lµ giíi h¹n nÐn chÆt cña ®Êt khi
nÐn chÆt tÇng s©u b»ng cäc c¸t.

(iii) Nh÷ng ®Æc ®iÓm thi c«ng cäc c¸t:

7
http://www.ebook.edu.vn

PD
er

er
!

!
W

W
O

O
N

N
y

y
bu

bu
to

to
k

k
lic

lic
C

C
w

w
m

m
w w
w

w
o

o
.c .c
.d o .d o
c u -tr a c k c u -tr a c k

Thi c«ng gia cè nÒn ®Êt yÕu tÇng s©u b»ng cäc c¸t cã nh÷ng ®Æc ®iÓm
sau ®©y:

* §Ó nÐn chÆt ®Êt tÇng s©u cäc thÐp rçng , ®−îc gäi lµ èng nßng ,
th−êng dïng cã ®−êng kÝnh 500 mm vµ kh«ng lµm nhá h¬n 420 mm. §Çu
èng nßng cã mò toÎ ra ®−îc khi rót èng lªn ®Ó c¸t nhåi bªn trong èng sÏ n»m
l¹i trong ®Êt.

* C¸t dïng nhåi trong èng ®Ó ®−a xuèng ®Êt ph¶i ®ång nhÊt vÒ kÝch
th−íc h¹t , lµ lo¹i c¸t võa hoÆc c¸t th«. Hµm l−îng sÐt vµ bôi kh«ng qu¸ 5%.

* Cäc thÐp èng nßng cã thÓ ®ãng xuèng ®Êt b»ng thiÕt bÞ nµo còng
®−îc : m¸y ®ãng cäc , m¸y nÐn , m¸y h¹ cäc kiÓu rung, bóa Franki …

* CÇn chó ý hiÖn t−îng c¸t m¾c trong èng khi rót èng lªn . Ph¶i cã
trang bÞ chèng m¾c c¸t trong èng khi rót èng nßng lªn.

* C¸t trong cäc ph¶i ®−îc ®Çm chÆt. Dïng c¸ch nµo th× ng−êi thiÕt kÕ
thi c«ng chØ ®Þnh vµ t− vÊn ®¶m b¶o chÊt l−îng bªn c¹nh chñ ®Çu t− duyÖt y .
Cã thÓ dïng qu¶ nÐn , cïng khÝ nÐn hoÆc Ên thªm lÇn n÷a khi rót .

* Tr×nh tù ®ãng theo c¸ch dån nÐn tõ ngoµi vµo trong nÕu diÖn gän.
NÕu diÖn ch¹y dµi th× thi c«ng theo hµng ngang ch½n lÎ. Thi c«ng ®−îc mét
sè hµng lÎ l¹i ®Õn hµng ch½n cho khu vùc ®−îc lÌn chÆt ®Òu.

1.2.2 Ph¹m vi sö dông :

T¹i nh÷ng vïng mµ n−íc ngÇm tÜnh , ®iÒu kiÖn sö dông cäc c¸t nªn
ph¸t triÓn . CÇn hÕt søc c¶nh gi¸c víi ®iÒu kiÖn møc n−íc ngÇm thay ®æi ,
biÕn ®éng nhiÒu . T¹i Hµ néi cã mét sè bµi häc cho viÖc sö dông cäc c¸t víi
vÞ trÝ cã møc n−íc ngÇm biÕn ®éng nhiªï , n−íc ®· kÐo rót c¸t d−íi mãng
lµm cho c«ng tr×nh bÞ lón nguy hiÓm . NÕu theo dâi tèt ®iÒu kiÖn thuû v¨n th×
gi¶i ph¸p cäc c¸t lµ giöi ph¸p kinh tÕ trong sö lý nÒn ®Êt yÕu.
§©y lµ biÖn ph¸p gia cè nÒn ®Êt yÕu rÎ vµ cã hiÖu qu¶ cho nhµ tõ 6
tÇng trë xuèng x©y dùng trong ®iÒu kiÖn ®Êt yÕu.

Trong n−íc:

Cäc c¸t ®−îc dïng ë n−íc ta b¾t ®Çu vµo n¨m 1958 cho nh÷ng khu x©y dùng
nhµ trô së c¬ quan cã sè tÇng 4 ~ 5 tÇng. Ng«i nhµ sè 42 Ng« QuyÒn Hµ néi,

8
http://www.ebook.edu.vn

PD
er

er
!

!
W

W
O

O
N

N
y

y
bu

bu
to

to
k

k
lic

lic
C

C
w

w
m

m
w w
w

w
o

o
.c .c
.d o .d o
c u -tr a c k c u -tr a c k

trô së c«ng ty XuÊt nhËp khÈu Rau Qu¶, Bé Th−¬ng M¹i n−íc ta lµ ng«i nhµ
sö dông cäc c¸t sím.
Sau nµy, vµo n¨m 1982, t¹i khu Thµnh C«ng Hµ néi, viÖc sö dông kh«ng
thµnh c«ng cäc c¸t ë ng«i nhµ A2 Ngäc Kh¸nh lµm nh÷ng ng−êi sö dông cäc
c¸t trë nªn thËn träng.

Ngoµi n−íc:

Cäc c¸t ®−îc nªu trong c¸c s¸ch gi¸o khoa vÒ NÒn mãng vµ gia cè ®Êt nÒn
cña nhiÒu n−íc trªn thÕ giíi. Tõ nh÷ng nhµ ®Þa chÊt cã tªn tuæi nh− Teczaghi
®Õn Maslov cña Nga ®Òu nh¾c ®Õn ph−¬ng ph¸p nµy nh− lµ ph−¬ng ph¸p gia
cè nÒn ®Êt yÕu cã hiÖu qu¶ vµ kinh tÕ.

1.3 Gia cè nÒn b»ng bÊc thÊm :

1.3.1 M« t¶ c«ng nghÖ :

NÒn ®Êt s×nh lÇy, ®Êt bïn vµ ¸ sÐt b·o hoµ n−íc nÕu chØ lÊp ®Êt hoÆc
c¸t lªn trªn , thêi gian ®Ó líp s×nh lÇy cè kÕt rÊt l©u kÐo dµi thêi gian chê ®îi
x©y dùng. C¾m xuèng ®Êt c¸c èng cã bÊc tho¸t n−íc th¼ng ®øng xuèng ®Êt
lµm thµnh l−íi « víi kho¶ng c¸ch m¾t l−íi « lµ 500 mm. VÞ trÝ èng cã bÊc
n»m ë m¾t l−íi. èng tho¸t n−íc cã bÊc th−êng c¾m s©u kho¶ng 18 ~ 22 mÐt.
èng tho¸t n−íc cã bÊc cã ®−êng kÝnh 50~60 mm. Vá èng b»ng nhùa
cã rÊt nhiÒu lç ch©m kim ®Ó n−íc tù do qua l¹i. Trong èng ®Ó bÊc b»ng sîi
p«lime däc theo èng ®Ó n−íc dÉn theo bÊc lªn, xuèng, trong èng.
Ph−¬ng ph¸p nµy ®−îc gäi lµ ph−¬ng ph¸p tho¸t n−íc th¼ng ®øng
(vertical drain).
ViÖc c¾m èng xuèng ®Êt nhê lo¹i m¸y c¾m bÊc thÊm. M¸y nµy n−íc ta
®· tù s¶n xuÊt ®−îc ( Tæng C«ng ty Giao th«ng 2 ). HiÖn nay ®ang cã mÆt ë
n−íc ta nhiÒu m¸y c¾m bÊc thÊm cña §µi loan.

Khi nÒn ®Êt ®−îc ®æ c¸c líp c¸t bªn trªn ®Ó n©ng ®é cao ®ång thêi
dïng lµm líp gia t¶i gióp cho sù ch¾t bít n−íc ë líp d−íi s©u ®Ó líp ®Êt nµy
cè kÕt ®ñ kh¶ n¨ng chÞu t¶i, n−íc trong ®Êt bÞ ¸p lùc cña t¶i lµm n−íc t¸ch ra
vµ lªn cao theo bÊc, ®Êt cè kÕt nhanh. Khi gi¶m t¶i, n−íc chøa trong èng cã
bÊc mµ kh«ng hoÆc Ýt trë l¹i lµm nh·o ®Êt. KÕt hîp sö dông v¶i ®Þa kü thuËt
tiÕp tôc ch¾t n−íc trong ®Êt vµ ®æ c¸t bªn trªn sÏ c¶i thiÖn tÝnh chÊt ®Êt nÒn
nhanh chãng.

Võa qua t¹i Vòng Tµu Bµ RÞa nhiÒu nhµ m¸y ®−îc gia cè b»ng ph−¬ng
ph¸p sö dông bÊc thÊm vµ kÕt qu¶ cho thÊy rót ng¾n ®−îc thêi gian æn ®Þnh

9
http://www.ebook.edu.vn

PD
er

er
!

!
W

W
O

O
N

N
y

y
bu

bu
to

to
k

k
lic

lic
C

C
w

w
m

m
w w
w

w
o

o
.c .c
.d o .d o
c u -tr a c k c u -tr a c k

nÒn ®Êt lµ ®¸ng kÓ . §−êng quèc lé sè 5 nèi Hµ néi víi H¶i phßng , nhiÒu
®o¹n nÒn ®Êt còng ®−îc gia cè b»ng bÊc thÊm. BÊc thÊm ®−îc dïng nhiÒu
trong viÖc x©y dùng ®−êng ®i qua vïng ®ång b»ng s«ng Hång , ®ång b»ng
s«ng Cöu Long . BÊc thÊm lµm cho nÒn ®Êt æn ®Þnh nhanh h¬n chê æn ®Þnh
tù nhiªn ®−îc nhiÒu thêi gian. BÊc thÊm ®−îc sö dông ë n−íc ta trong vßng 5
n¨m trë l¹i ®©y.

1.3.2 Ph¹m vi sö dông

§©y lµ biÖn ph¸p míi ®−îc sö dông ë n−íc ta vµ víi nh÷ng c«ng tr×nh
®· ®−îc tho¸t n−íc theo ph−¬ng th¼ng ®øng cña bÊc thÊm chøng tá tèc ®é cè
kÕt cña nÒn ®Êt yÕu lµ nhanh so víi c¸c ph−¬ng ph¸p kh¸c . BiÖn ph¸p nµy cã
thÓ sö dông ®−îc réng r·i v× theo kinh nghiÖm n−íc ngoµi , ®©y lµ biÖn ph¸p
h÷u hiÖu trong bµi to¸n gi¶i quyÕt tèc ®é cè kÕt cña nÒn ®Êt yÕu.
C«ng nghÖ nµy thÝch dông cho viÖc x©y dùng nhµ ë cã sè tÇng cã sè
tÇng 3 ~ 4 tÇng x©y dùng trªn nÒn ®Êt míi lÊp mµ d−íi líp ®Êt lÊp lµ líp bïn
s©u.

Trong n−íc :

ViÖc sö dông bÊc thÊm ë n−íc ta míi xuÊt hiÖn kho¶ng 10 n¨m trë l¹i ®©y.
Nh÷ng c«ng tr×nh sö dông bÊc thÊm víi sè l−îng nhiÒu tËp trung cho c¸c
c«ng tr×nh nÒn ®−êng nh− ®−êng quèc lé 5 – Hµ néi – H¶i phßng, nhiÒu ®o¹n
trªn ®−êng quèc lé 1A, nhÊt lµ nh÷ng ®−êng xa lé t¹i ®ång b»ng s«ng Cöu
Long nh− c¸c ®−êng thuéc c¸c tØnh miÒn T©y Nam bé vµ nhiÒu con ®−êng
thuéc tØnh Cµ Mau . C«ng tr×nh d©n dông vµ c«ng nghiÖp sö dông bÊc thÊm
®−îc dïng réng r·i ë c¸c khu c«ng nghiÖp ë Bµ RÞa-Vòng Tµu nh− t¹i c¸c
nhµ m¸y ®iÖn Phó Mü, nhµ m¸y Ho¸ chÊt …

N−íc ngoµi:

BiÖn ph¸p sö dông bÊc thÊm ®−îc sö dông còng kh«ng qu¸ l©u so víi sù x©m
nhËp ph−¬ng ph¸p c«ng nghÖ nµy vµo n−íc ta. T¹i Philippines, Indonªxia lµ
nh÷ng ®¶o cã nhiÒu vïng tròng x×nh lÇy, viÖc sö dông bÊc thÊm kh¸ phæ
biÕn.

1.4 Lµm chÆt ®Êt lón sôt tÇng s©u b»ng cäc ®Êt :

1.4.1 M« t¶ c«ng nghÖ

10
http://www.ebook.edu.vn

PD
er

er
!

!
W

W
O

O
N

N
y

y
bu

bu
to

to
k

k
lic

lic
C

C
w

w
m

m
w w
w

w
o

o
.c .c
.d o .d o
c u -tr a c k c u -tr a c k

ViÖc lµm chÆt ®Êt tÇng s©u víi lo¹i ®Êt lón sôt cã lç hæng lín cã thÓ
tiÕn hµnh thµnh hai ®éng t¸c : t¹o lç vµ lÊp ®Çy lç. ViÖc t¹o lç cã thÓ tiÕn
hµnh b»ng c¸ch ®ãng cäc thÐp trßn ®−êng kÝnh 400 ~ 500 mm råi nhæ lªn ,
cã thÓ khoan , cã thÓ dïng n¨ng l−îng næ. ViÖc lÊp ®Çy lç th−êng dïng ®Êt
t¹i chç , cã thÓ dïng ®Êt kh« trén víi v«i vµ xi m¨ng råi nhåi chÆt xuèng lç.

NÕu sö dông thuèc næ th× c¸ch tiÕn hµnh nh− sau:
T¹o lç nhá ®Ó næ m×n . §−êng kÝnh lç ®Ó næ m×n chØ tõ 60 ~ 80 mm .
Sau khi khoan lç nhá nµy tíi ®é s©u líp ®Êt cÇn nÐn chÆt , rót mòi khoan lªn
vµ cho thuèc m×n nèi víi d©y dÉn næ hay d©y kÝch næ xuèng . LÊp nhÑ b»ng
c¸t vµ cho næ . L−îng thuèc næ lo¹i BB kho¶ng chõng 200 ~ 300 gam cho
mét lç sÏ t¹o ra ®−îc lç cã ®−êng kÝnh gÊp 10 lÇn ®−êng kÝnh gãi thuèc . Sau
khi næ , ®Êt quanh gãi m×n bÞ Ðp ra chung quanh vµ t¹o lç rçng ®Ó nhåi ®Êt
hoÆc nhåi hçn hîp ®Êt – xi m¨ng – v«i råi ®Çm cho chÆt.
Th«ng th−êng chiÒu s©u cña líp lón sôt ®−îc gia cè ®Õn kho¶ng 12 ~
14 mÐt d−íi ®¸y mãng.

Møc ®é nÐn chÆt phô thuéc vµo ®Êt n¬i cÇn nÐn vµ ®é chÆt cÇn ®¹t. §é
chÆt øng víi ®é lón sôt nhá h¬n 0,02 dao ®éng kho¶ng 1,55 ~ 1,70 t/m3 vµ
phô thuéc hµm l−îng h¹t sÐt vµ h¹t bôi trong ®Êt. Trong tr−êng hîp ®iÒu kiÖn
sö dông ph¶i ®¹t tÝnh kh«ng thÊm cña nÒn lín th× ph¶i t¨ng tÝnh nÐn chÆt. §é
chÆt khi nµy ph¶i trªn 1,75 t/m3.

Giíi h¹n nÐn chÆt cña ®Êt sÐt x¸c ®Þnh theo c«ng thøc :
γh
γ0 =
1 + ε nch

HoÆc theo c«ng thøc :

Trong ®ã γc , γh lµ dung träng chÆt , dung träng ë ®é s©u h , εnch ®é chÆt lín
nhÊt.

γ
γ = h

Wγ
c

1+
l h

100
NÕu gäi Ω lµ diÖn tÝch t−¬ng ®èi cña c¸c lç ta cã thÓ tham kh¶o
kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c cäc ®Êt trén v«i xi m¨ng nh− b¶ng sau:

11
http://www.ebook.edu.vn

PD
er

er
!

!
W

W
O

O
N

N
y

y
bu

bu
to

to
k

k
lic

lic
C

C
w

w
m

m
w w
w

w
o

o
.c .c
.d o .d o
c u -tr a c k c u -tr a c k

§é rçng
55 52 50 48 46 44
tù nhiªn
cña ®Êt
(%)
HÖ sè
1,224 1,084 1,0 0,92 0,85 0,785
rçng cña
®Êt ë
tr¹ng
th¸i tù
nhiªn
Ω m2khi
γc=1,65 0,264 0,224 0,182 0,149 0,115 0,084
t/m3
Kho¶ng
1,8 2,0 2,25 2,5 2,75 3,25
c¸ch
gi÷a c¸c
cäc ®Êt
Ω m2khi
γc=1,7 0,206 0,173 0,142 0,110
0,298 0,286
t/m3
Kho¶ng
1,75 1,75 2,10 2,25 2,50 3,00
c¸ch
gi÷a c¸c
cäc ®Êt
Ω m2
0,321 0,260 0,229 0,198 0,166 0,137
khi
γc=1,75
t/m3
Kho¶ng
1,6 1,8 2,0 2,1 2,25 2,5
c¸ch
gi÷a c¸c
cäc ®Êt

KiÓm tra chÊt l−îng ®Çm chÆt thùc chÊt lµ x¸c ®Þnh ®é chÆt cña ®Êt
gi÷a c¸c cäc t¹i vÞ trÝ ®Æt mãng . ViÖc ®Çm chÆt coi nh− ®¹t yªu cÇu nÕu trÞ sè
®é chÆt trung b×nh xÊp xØ trÞ sè thiÕt kÕ qui ®Þnh. §é thÊp so víi trÞ sè thiÕt
kÕ kh«ng qu¸ 0,05. NÕu cao tr×nh ®Æt mãng nhá h¬n chiÒu dµy líp ®Öm th×

12
http://www.ebook.edu.vn

PD
er

er
!

!
W

W
O

O
N

N
y

y
bu

bu
to

to
k

k
lic

lic
C

C
w

w
m

m
w w
w

w
o

o
.c .c
.d o .d o
c u -tr a c k c u -tr a c k

cÇn tiÕn hµnh lµm chÆt thªm b»ng ®Çm nÆng. Khi sö dông n¨ng l−îng næ v×
chiÒu dµy líp ®Êt bÞ xíi t¬i chØ dù tÝnh gÇn ®óng vµ v−ît qu¸ 2 mÐt.
NÕu do ®iÒu kiÖn sö dông c«ng tr×nh vµ qu¸ tr×nh c«ng nghÖ cã thÓ
x¶y ra sù kiÖn lµ nÒn nhµ bÞ −ít Èm th× cÇn kiÓm tra chÊt l−îng ®Çm chÆt
b»ng thÝ nghiÖm t¶i träng thö trªn nÒn ®Êt ®−îc lµm −ít nh©n t¹o. Khi ®Çm
chÆt kh«ng ®¹t yªu cÇu th× lµm thªm cäc chen thªm vµo chç cäc ®· lµm.

1.4.2 Ph¹m vi ¸p dông

Ph−¬ng ph¸p nµy ®−îc nªu trªn lý thuyÕt , ë n−íc ta míi sö dông nh−
lµ thÝ ®iÓm . Ch−a cã c«ng tr×nh thùc nghiÖm nªn ®iÒu kiÖn sö dông bÞ h¹n
chÕ .

1.5 Cäc xi m¨ng ®Êt trén −ít :

1.5.1 M« t¶ c«ng nghÖ

Dïng m¸y ®µo kiÓu gµu xoay , bá gµu vµ l¾p l−ìi khuÊy ®Êt kiÓu l−ìi
chÐm ngang ®Ó lµm t¬i ®Êt trong hè khoan mµ kh«ng lÊy ®Êt khái lç khoan.
Xoay vµ Ên cÇn xoay ®Õn ®é s©u ®¸y cäc. Ta ®−îc mét cäc mµ bªn trong ®Êt
®−îc khuÊy ®Òu . Khi mòi khuÊy ë ®¸y cäc th× b¾t ®Çu b¬m s÷a xi m¨ng
®−îc dÉn trong lßng cÇn khoan ®Õn mòi khoan. §Êt l¹i ®−îc trén víi s÷a xi
m¨ng thµnh d¹ng xÒn xÖt cã xi m¨ng. Võa rót võa b¬m s÷a xi m¨ng vµ trén.
Cuèi cïng khi cÇn khoan n©ng mòi lªn ®Õn mÆt ®Êt , ta ®−îc cäc ®Êt trén xi
m¨ng. Xi m¨ng sÏ ph¸t triÓn c−êng ®é nh− tÝnh to¸n.

Nh÷ng cäc xi m¨ng ®Êt trén −ít th−êng bè trÝ s¸t nhau d−íi ch©n
mãng b¨ng , ®−êng kÝnh cäc nä s¸t cäc kia . L−îng xi m¨ng dïng cho 1 m3
cäc tõ 250 kg ®Õn 350 kg. Tû lÖ N−íc/Xim¨ng lµ 60% ®Õn 120% víi s÷a xi
m¨ng b¬m xuèng cäc. Sau 28 ngµy , khoan lÊy mÉu trong c¸c cäc nµy c−êng
®é ®¹t 17 kG/cm2 víi l−îng xi m¨ng lµ 250 kg/m3 vµ h¬n n÷a tuú thuéc lo¹i
®Êt t¹i chç.
Ph−¬ng ph¸p nµy ®· ®−îc c¸c n−íc Hoa kú , Anh, Ph¸p , §øc vµ nhiÒu
n−íc ch©u ¢u kh¸c sö dông. N−íc NhËt còng x©y dùng nhiÒu nhµ víi lo¹i
cäc nµy. Víi cäc nµy cã thÓ x©y dùng nhµ tõ 8 tÇng ®Õn 10 tÇng .
GÇn ®©y c¸c h·ng cña §øc giíi thiÖu vµo n−íc ta lo¹i m¸y do
Hercules Grundlägging s¶n xuÊt ®Ó lµm cäc xi m¨ng ®Êt. Lo¹i nµy cã thÓ
lµm ®−îc nh÷ng cäc ®Êt trén xi m¨ng −ít ®−êng kÝnh 600 mm , s©u b×nh
qu©n 4,4 mÐt hay h¬n n÷a. Thay cho xi m¨ng ®¬n thuÇn , ta cã thÓ trén xi
m¨ng víi v«i ®Ó thµnh cäc v«i – xi m¨ng víi l−îng hçn hîp v«i vµ xi m¨ng
cho 1 mÐt s©u cña cäc lµ 26 kg nh− ®· tr×nh bµy ë trªn.

13
http://www.ebook.edu.vn

PD
er

er
!

!
W

W
O

O
N

N
y

y
bu

bu
to

to
k

k
lic

lic
C

C
w

w
m

m
w w
w

w
o

o
.c .c
.d o .d o
c u -tr a c k c u -tr a c k

NhËt b¶n giíi thiÖu víi thÞ tr−êng n−íc ta lo¹i m¸y lµm cäc lo¹i nµy lµ
TENOCOLUMN.
C¸c chØ tiªu khi sö dông m¸y TENOCOLUMN nh− sau:

Lo¹i ®Êt t¹i chç L−îng Tû lÖ N/X C−êng ®é mÉu
xim¨ng/m3 KG/cm2
%
C¸t 250 120 41,8
Bïn,sÐt 226 100 30
250 60 17,1
¸ c¸t
§Êt lÉn h÷u c¬ 350 60 15,7
Than bïn 325 60 16,4

Víi nh÷ng chØ tiªu trªn ®©y, ph−¬ng ph¸p tá ra h÷u hiÖu khi qui ®æi
søc chÞu t¶i d−íi nÒn thµnh trÞ sè ®ång nhÊt dïng khi tÝnh to¸n mãng b¨ng
d−íi c«ng tr×nh. Víi søc chÞu cña cäc kho¶ng 15 kG/cm2 cã thÓ qui ®æi søc
chÞu ®¸y mãng b¨ng thµnh b×nh qu©n 5~7 kG/cm2 lµ ®iÒu cã ý nghÜa khi thiÕt
kÕ mãng.

1.5.2 Ph¹m vi ¸p dông

Ph−¬ng ph¸p nµy míi ®−îc giíi thiÖu vµo n−íc ta nh−ng ®iÒu kiÖn sö dông
réng r·i cßn h¹n chÕ . §©y lµ biÖn ph¸p cã ý nghÜa kinh tÕ cao , nªn ®−îc thÝ
®iÓm nhiÒu nhµ h¬n n÷a ®Ó cã kÕt qu¶ nh©n réng diÖn sö dông . T¹i c«ng
tr×nh Trô së C«ng ty Hµng H¶i t¹i ®Çu khu Kim Liªn ®· dïng ph−¬ng ph¸p
nµy ®Ó gia cè thµnh v¸ch ®µo ®Ó lµm hai tÇng hÇm cho nhµ chÝnh.
T¹i Bµ RÞa còng dïng ph−¬ng ph¸p nµy gia cè nÒn ®¸y mãng mét bÓ chøa
dÇu lín, cã hiÖu qu¶ cao.
Lo¹i gia cè nÒn theo c«ng nghÖ nµy cã thÓ lµm mãng cho nhµ cã ®é cao tíi
12 tÇng.

1.6 C¸c lo¹i cäc sö dông c©y trong thiªn nhiªn :

1.6.1 M« t¶ c«ng nghÖ:

Khi khèi l−îng cäc cho c«ng tr×nh kh«ng nhiÒu vµ trong m«i tr−êng
chøa cäc th−êng xuyªn ngËm n−íc , cã thÓ dïng c¸c lo¹i cäc lµ c©y trong
thiªn nhiªn : cäc gç , cäc c©y trµm , cäc tre.

(i) Cäc gç :

14
http://www.ebook.edu.vn

PD
er

er
!

!
W

W
O

O
N

N
y

y
bu

bu
to

to
k

k
lic

lic
C

C
w

w
m

m
w w
w

w
o

o
.c .c
.d o .d o
c u -tr a c k c u -tr a c k

Lo¹i cäc gç phæ biÕn lµ dïng gç b¹ch ®µn , gç phi lao , gç mì cã th©n
th¼ng , dµi tõ 4,5 mÐt ®Õn 12 mÐt , ®«i khi ®Õn 18 mÐt , ®−êng kÝnh tõ 16 ®Õn
30 ~ 35 cm . §Çu d−íi cña cäc gç ®−îc ®Ïo v¸t nhän cã h×nh th¸p mµ ®Çu
nhän h−íng xuèng d−íi. RÊt nhiÒu khi lµm bé phËn thÐp dÑt ghÐp thµnh mòi
«m lÊy mòi gç ®Ó chèng cho mòi cäc bÞ toÌ hay dËp vì khi gÆp ch−íng ng¹i
trong qu¸ tr×nh ®ãng.
PhÇn ®Çu trªn cña cäc ®¸nh ®ai ®Ó tr¸nh vì ®Çu cäc còng nh− tr¸nh
dËp toÐt ®Çu cäc khi va ch¹m víi bóa ®ãng.

Vïng ®ång b»ng s«ng Cöu Long , c¸c vïng ven biÓn kh¸c nh− §µ
n½ng , Nha trang …sö dông cäc gç trµm lµ mét s¸ng t¹o trong viÖc sö dông
vËt liÖu ®Þa ph−¬ng nh»m h¹ gi¸ thµnh c«ng tr×nh. ViÖc sö dông cäc gç trµm
®· ®ñ thêi gian thö nghiÖm vµ chøng minh lµ tèt.
Tr−êng hîp nÒn ®Êt yÕu lµ bïn c¸t pha sÐt hoÆc bïn sÐt pha c¸t th× cõ
trµm ®ãng vµo ®Êt cã t¸c dông nh− c¸i nªm nÐn chÆt ®Êt nÒn gi÷a c¸c cõ trµm
lµm cho ®Êt tõ chç cã hÖ sè rçng tù nhiªn eo ®¹t tíi hÖ sè rçng yªu cÇu eyc.
C«ng viÖc ë ®©y lµ x¸c ®Þnh sè cäc cho 1 m2. Theo nghiªn cøu cña tr−êng
§¹i häc Kü thuËt §µ n½ng th× sè cõ trµm n cã ®−¬ngd kÝnh d ®−îc x¸c ®Þnh
theo c«ng thøc :

40000(eo − e yc )
n=
π * d 2 (1 + eo )

Tõ c«ng thøc nµy ta thÊy :
* §Êt yÕu võa cã ®é sÖt IL = 0,55 ~ 0,60 , c−êng ®é chÞu t¶i thiªn nhiªn
Ro=0,7 ~ 0,9 kG/cm2 ®ãng 16 cõ cho 1m2.
* §Êt yÕu cã ®é sÖt IL = 0,7 ~ 0,8 , c−êng ®é chÞu t¶i thiªn nhiªn Ro=0,5 ~
0,7 kG/cm2 ®ãng 25 cõ cho 1m2.
* §Êt yÕu qu¸ cã ®é sÖt IL ≥ 0,80 , c−êng ®é chÞu t¶i thiªn nhiªn Ro< 0,5
kG/cm2 ®ãng 36 cõ cho 1m2.

Cäc gç th−êng ph¶i sö dông t¹i nh÷ng n¬i mµ cäc th−êng xuyªn ng©m
trong n−íc. NÕu n−íc kh«ng ng©m th−êng xuyªn cäc gç , cäc rÊt nhanh bÞ
môc lµm h− háng c«ng tr×nh. Cäc gç th−êng dïng d−íi ®¸y trô cÇu nhá , trô
cét ®iÖn v−ît s«ng , trô cét ®iÖn dÉn ®iÖn qua c¸nh ®ång , cßn cõ trµm cã thÓ
®ãng d−íi mãng nhµ 3 ~ 5 tÇng trªn nÒn ®Êt yÕu . HiÖn nay ch−a sö dông cäc
gç phæ biÕn cho nhµ d©n dông vµ c«ng nghiÖp.

ViÖc sö dông cäc gç nªn hÕt søc h¹n chÕ v× ®é tin cËy cña cäc gç ch−a
cao do nhiÒu ®iÒu kiÖn cña thuû c¨n kh«ng ®ñ an toµn cho viÖc chèng môc .

15
http://www.ebook.edu.vn

PD
er

er
!

!
W

W
O

O
N

N
y

y
bu

bu
to

to
k

k
lic

lic
C

C
w

w
m

m
w w
w

w
o

o
.c .c
.d o .d o
c u -tr a c k c u -tr a c k

(ii) Cäc tre :

Cäc tre ®−îc sö dông nh− biÖn ph¸p gia cè nÒn mµ kh«ng nªn coi lµ
mãng cäc. Th«ng th−êng ®ãng cäc tre víi sè l−îng cäc lµ 25 cäc cho 1m2,
nghÜa lµ cäc bè trÝ theo hµng vu«ng gãc víi nhau vµ c¸ch nhau 20 cm mét
cäc. Cäc tre ph¶i lµ tre ®ùc t−¬i , m×nh dµy , ®−êng kÝnh 80 mm ®Õn 120 mm,
dµi 3~3,5 mÐt mét cäc. PhÝa ngän ®Ïo v¸t vµ c¾m xuèng d−íi . PhÝa gèc c−a
gi÷ s¸t m¾t lµm ®Çu trªn cäc , khi ®ãng sÏ ®ãng vµo m¾t tre . §ãng cäc tre
theo chu vi dån vµo gi÷a vµ kh«ng nªn ®ãng nhanh qu¸. §ãng qu¸ nhanh cã
thÓ bÞ hiÖn t−îng dån Ðp lµm tråi cäc ®· ®ãng hoÆc bÞ nÐn chÆt gi¶ t¹o. HiÖn
nay ch−a cã nghiªn cøu nghiªm tóc nµo vÒ cäc tre cho nh÷ng thuéc tÝnh ®é
chÆt , chiÒu dµi , tÝnh bÒn theo thêi gian . Tuy thÕ do kinh nghiªm d©n gian
l©u ngµy , cäc tre sö dông th−a thít kho¶ng hai chôc n¨m ( 1960 ~ 1980 ),
gÇn ®©y trong x©y dùng nhµ d©n l¹i xuÊt hiÖn nhiÒu nhµ sö dông cäc tre.
V× cäc tre lµ chÊt h÷u c¬ nªn chØ bÒn theo thêi gian nÕu m«i tr−êng
quanh cäc ngËp n−íc th−êng xuyªn. NÕu m«i tr−êng chøa cäc , kh« , −ít
thay ®æi liªn tôc hay kh« th−êng xuyªn , cäc tre bÞ môc vµ cã kh¶ n¨ng mèi
¨n háng. M«i tr−êng sö dông cäc tre ph¶i ®−îc theo dâi th−êng xuyªn ®Ó cã
quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n.

1.7.2 Ph¹m vi ¸p dông

§©y lµ biÖn ph¸p gia cè nÒn truyÒn thèng ®· sö dông nhiÒu trong d©n
gian n−íc ta nh−ng tõ nh÷ng n¨m 1960 ®Õn 1990 viÖc sö dông bÞ h¹n chÕ .
Sau n¨m 1990 , nhiÒu nhµ d©n l¹i bïng lªn phong trµo sö dông cäc tre . CÇn
hÕt søc chó ý ®Õn m«i tr−êng ch«n cäc . NÕu møc n−íc ngÇm thay ®æi nhiÒu
ph¶i hÕt søc thËn träng khi dïng cäc tre.
C«ng nghÖ nµy sö dông cho nhµ cã sè tÇng d−íi 4 tÇng trong vïng ®Êt
kh«ng qu¸ yÕu nh−ng kh«ng r¾n . Søc chÞu cho phÐp cña ®Êt d−íi 1 kG/cm2.

Trong n−íc:

Trong n−íc dïng phæ biÕn cho nhµ 2 ~ 3 tÇng ë n¬i ®Êt yÕu. Mét giai ®o¹n
dµi kho¶ng 30 n¨m Ýt dïng v× ch−a thÊy c¬ së ch¾c ch¾n cho Ých lîi cña cäc
tre vµ theo tr−êng ph¸i Liªn x« cò Ýt sö dông lo¹i cäc nµy. Sau ®æi míi, d©n
®−îc tù lµm nhµ míi l¹i sö dông cäc tre.

Ngoµi n−íc :

Khèi ch©u ¢u gÇn nh− kh«ng dïng lo¹i cäc tre ®Ó gia cè nÒn ®Êt. GÇn nh−
rÊt Ýt tµi liÖu viÕt vÒ cäc tre hoÆc cõ trµm.

16
http://www.ebook.edu.vn

PD
er

er
!

!
W

W
O

O
N

N
y

y
bu

bu
to

to
k

k
lic

lic
C

C
w

w
m

m
w w
w

w
o

o
.c .c
.d o .d o
c u -tr a c k c u -tr a c k

1.7 Cäc bª t«ng cèt thÐp ®óc s½n :

1.7.1 M« t¶ c«ng nghÖ

(i) Kh¸i niÖm vµ ph©n lo¹i :

Lo¹i cäc nµy ®−îc dïng réng r·i trong x©y dùng d©n dông vµ c«ng
nghiÖp.
Theo ph−¬ng ph¸p h¹ cäc xuèng ®Êt, chia lµm cäc h¹ b»ng bóa, b»ng
c¸c m¸y h¹ chÊn ®éng hoÆc c¸c bóa chÊn ®éng hoÆc cäc Ðp . Tuú theo ®Þa
chÊt t¹i n¬i ®ãng hoÆc h¹ cäc , cã thÓ h¹ cäc theo c¸ch sö dông m¸y h¹ cäc
hoÆc kÕt hîp víi c¸ch xãi n−íc hoÆc khoan måi . T¹i nh÷ng n¬i mµ cäc ph¶i
®i qua líp c¸t th× viÖc h¹ cäc khã kh¨n h¬n khi cäc h¹ qua líp sÐt . Nh÷ng
tr−êng hîp nµy ph¶i khoan måi vµ muèn gi÷ ®−îc thµnh v¸ch hè khoan khái
xËp , ph¶i dïng dung dÞch sÐt bentonite gi÷ thµnh v¸ch. Qu¸ tr×nh khoan måi
b¬m vµo hç khoan dung dÞch sÐt bentonite . Dung dÞch nµy b¸m vµo thµnh
v¸ch lç khoan gi÷ kh«ng cho c¸t xËp.
Theo cÊu t¹o c¸c lo¹i cäc bª t«ng cèt thÐp ®óc s½n , cäc ®−îc chia
thµnh : lo¹i cã tiÕt diÖn vu«ng cèt thÐp th−êng, lo¹i cã tiÕt diÖn vu«ng cèt
thÐp øng suÊt tr−íc. Cã lo¹i cäc cã tiÕt diÖn vu«ng tiÕt diÖn ®Æc , cã thÓ chÕ
t¹o lo¹i cäc tiÕt diÖn vu«ng tiÕt diÖn rçng h×nh trßn mòi kÝn hoÆc mòi hë. Cã
lo¹i cäc tiÕt diÖn trßn , lâi ®Æc nh−ng còng cã lo¹i cäc èng tiÕt diÖn rçng .
Cã thÓ chÕ t¹o cäc bª t«ng cèt thÐp cã h×nh nªm . Nãi chung h×nh th¸i cäc bª
t«ng cèt thÐp chÕ t¹o kiÓu ®óc s½n rÊt ®a d¹ng .

Theo kh¶ n¨ng chÞu t¶i cña cäc mµ chia thµnh cäc chèng hoÆc cäc treo
( cäc ma s¸t ). Cäc chèng c¾m mòi cäc vµo tÇng ®¸ hoÆc tÇng ®Êt ®−îc coi lµ
tÇng Êy kh«ng nÐn ®−îc. Cäc ma s¸t chÞu t¶i träng ngoµi nhê lùc kh¸ng cña
®Êt bao «m chung quanh vµ mòi cäc. NÕu t¹i mòi cäc cã c¸c líp ®Êt chÆt th×
phÇn lín t¶i träng truyÒn qua mòi cäc. NÕu cäc c¾m vµo c¸c tÇng ®Êt cã tÝnh
nÐn lón lín th× phÇn lín t¶i träng sÏ do ma s¸t trªn mÆt bao quanh cäc tiÕp
nhËn.

(ii) D÷ liÖu cÇn cho thiÕt kÕ cäc:

* C¸c tµi liÖu vÒ ®Þa chÊt c«ng tr×nh t¹i khu vùc x©y dùng : mÆt b»ng
hè khoan , ®iÓm xuyªn th¨m dß vµ c¸c kÕt qu¶ khoan , xuyªn , c¸c tµi liÖu vÒ
thÝ nghiÖm cäc thö, ®−êng viÒn vµ ®−êng trôc c«ng tr×nh, mÆt c¾t vµ cét ®Þa
chÊt, kÕt qu¶ ph©n tÝch thÝ nghiÖm ®Êt . C¸c kÕt qu¶ th¨m dß ®Þa chÊt thuû
v¨n c«ng tr×nh.

17
http://www.ebook.edu.vn

PD
er

er
!

!
W

W
O

O
N

N
y

y
bu

bu
to

to
k

k
lic

lic
C

C
w

w
m

m
w w
w

w
o

o
.c .c
.d o .d o
c u -tr a c k c u -tr a c k

* C¸c tµi liÖu vÒ thiÕt kÕ c«ng tr×nh.

* M« t¶ qu¸ tr×nh vËn hµnh , sö dông, khai th¸c c«ng tr×nh nhÊt lµ c¸c
yÕu tè vÒ lùc sÏ cã kh¶ n¨ng ¶nh h−ëng ®Õn sù chÞu t¶i l©u dµi cña c«ng
tr×nh. C¸c kh¶ n¨ng lµm cho n−íc d−íi ®Êt bÞ thay ®æi trong qu¸ tr×nh sö
dông nh− c¸c yÕu tè s¶n sinh ra t¸c ®éng ¨n mßn , kh¶ n¨ng t¹o dßng ch¶y
ngÇm , kh¶ n¨ng lµm t¨ng, gi¶m møc n−íc ngÇm.

(iii) Chän lo¹i mãng cäc , chiÒu dµi vµ tiÕt diÖn cäc

Khi chän lo¹i mãng cäc chñ yÕu c¨n cø vµo ®Æc tÝnh vµ trÞ sè t¶i träng.
§èi víi t¶i träng tËp trung , nªn chän mãng cäc cã tiÕt diÖn h×nh vu«ng , ch÷
nhËt hoÆc h×nh thang vµ cäc bè trÝ thµnh nhãm . NÕu t¶i träng ph©n bè theo
chiÒu dµi dïng mãng cäc h×nh b¨ng vµ bè trÝ cäc trªn mét , hai hoÆc nhiÒu
hµng ( d−íi t−êng ). Mãng cäc d−íi c¸c xil«, èng khãi th× bè trÝ cäc theo
®−êng trßn.
Khi chän chiÒu dµi cäc ph¶i xuÊt ph¸t tõ ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt theo c¸c
®iÒu kiÖn sau ®©y:

* Tõ mÆt ®Êt trë xuèng cã c¸c líp ®Êt ®¾p , bïn h÷u c¬, bïn , ¸ sÐt vµ sÐt dÎo
nh·o vµ nh·o , c¸t bôi vµ c¸c lo¹i ®Êt kh¸c cã kh¶ n¨ng chÞu t¶i kÐm th× chiÒu
dµi cña cäc ®−îc x¸c ®Þnh trªn co− së mòi cäc ph¶i ®−îc c¾m s©u vµo líp c¸t
t−¬ng ®èi chÆt hoÆc vµo c¸c líp sÐt cøng , nöa cøng , dÎo cøng hoÆc c¾m vµo
c¸c líp ®Êt to h¹t , líp ®¸.

* Khi cäc ®· c¾m vµo c¸c líp ®Êt t−¬ng ®èi chÆt th× kh«ng nªn ®Ó
chiÒu dµy líp ®ã d−íi mòi cäc qu¸ máng nÕu d−íi líp nµy lµ líp cã kh¶ n¨ng
chÞu t¶i kÐm h¬n líp nµy.

* NÕu c¸c líp cã kh¶ n¨ng chÞu t¶i kÐm ( bïn , sÐt nh·o hoÆc dÎo nh·o
…) cã chiÒu dµy qu¸ lín ®Õn nçi chiÒu dµi cäc kh«ng thÓ ®i qua hÕt c¸c líp
®ã th× cã thÓ ®Ó mòi cäc t¹i c¸c líp ®Êt yÕu nh−ng ph¶i tÝnh to¸n sao cho kh¶
n¨ng chÞu t¶i cña cäc lµ do ma s¸t quyÕt ®Þnh.

* NÕu d−íi c¸c líp chÞu t¶i kÐm lµ c¸c líp chÞu t¶i kh¸ h¬n nh− c¸t
chÆt , sÐt vµ ¸ sÐt cøng cã chiÒu dµy thay ®æi rÊt nhiÒu trong ph¹m vÞ chiÒu
dµi nhµ cÇn thiÕt kÕ mãng, coc thÓ lùa chän gi¶i ph¸p dïng hai , ba chiÒu dµi
cäc kh¸c nhau t¹i c¸c vÞ trÝ kh¸c nhau.

18
http://www.ebook.edu.vn

PD
er

er
!

!
W

W
O

O
N

N
y

y
bu

bu
to

to
k

k
lic

lic
C

C
w

w
m

m
w w
w

w
o

o
.c .c
.d o .d o
c u -tr a c k c u -tr a c k

* Khi c¸ch mÆt ®Êt kÓ tõ trªn xuèng Ýt h¬n 2 mÐt ®· thÊy cã c¸c líp c¸t
chÆt , sÐt vµ ¸ sÐt cøng còng nh− ®Êt to h¹t hoÆc ®¸ th× gi¶i ph¸p lùa chän
mãng cäc tá ra ®¸ng nghi ngê hoÆc cã thÓ nãi lµ kh«ng nªn.

* Th«ng th−êng th× cäc nªn xuyªn qua c¸c líp ®Êt lón sôt ®Ó c¾m vµo
c¸c líp ®Êt c¸t t−¬ng ®èi chÆt hoÆc c¸c líp ®Êt sÐt vµ ¸ sÐt cøng , nöa cøng
hoÆc dÎo cøng.
§é c¾m s©u vµo c¸c líp ®Êt chÆt nªn tuú t×nh h×nh c¸c líp trong ®Þa
tÇng nh− :
≥ 0,50 mÐt víi ®¸ vµ ®Êt to h¹t;
≥ 1,00 mÐt víi ®Êt chÆt ;
≥ 1,50 mÐt víi ®Êt chÆt võa.

Chän tiÕt diÖn cäc lîi nhÊt ph¶i kÓ ®Õn t¶i träng truyÒn lªn cäc , ®Õn
kh¶ n¨ng tËn dông cao nhÊt vËt liÖu lµm cäc còng nh− ph¶i kÓ ®Õn c¸c tÝnh
chÊt c¬ lý cña c¸c líp ®Êt mµ cäc ®i qua vµ líp ®Êt ë d−íi mòi cäc.

Kinh nghiÖm cho thÊy , nªn lùa chän tiÕt diÖn cäc lín lµ hîp lý víi
c¸c tr−êng hîp:
– Khi coc t¶i träng ngang vµ m«men uèn mµ tiÕt diÖn cäc nhá kh«ng
tiÕp nhËn ®−îc.
– Khi t¶i träng t¸c ®éng rÊt tËp trung, khi h¹n chÕ diÖn tÝch ®Ó bè trÝ
cäc trªn mÆt b»ng vµ khi cã kh¶ n¨ng truyÒn t¶i träng tÝnh to¸n lªn cäc gÇn
b»ng trÞ sè ®é bÒn giíi h¹n cña vËt liÖu cäc.
– Khi thiÕt kÕ cäc ®¬n d−íi cét.
– Khi chiÒu dµi cäc lín h¬n 12 mÐt.
– Khi x©y dùng mãng cäc ë nh÷ng vïng ®éng ®Êt.
– Khi cäc chÞu kÐo nhiÒu.
– Khi ®Êt cã tÝnh në.

ViÖc lùa chän tiÕt diÖn cäc nhá lµ hîp lý khi :

– T¶i träng thùc tÕ t¸c dông lªn cäc nhá h¬n trÞ sè tÝnh to¸n theo ®Êt
nÒn vµ theo vËt liÖu lµm cäc.
– Khi cÇn thiÕt ph¶i thiÕt kÕ theo cÊu t¹o víi sè l−îng cäc lín h¬n
nhiÒu so víi yªu cÇu xuÊt ph¸t tõ ®iÒu kiÖn søc chÞu t¶i tÝnh to¸n cña cäc
theo ®iÒu kiÖn c−êng ®é ®Êt nÒn.
– Khi t¹i c«ng tr−êng kh«ng cã cäc tiÕt diÖn lín.
– Khi chiÒu dµi cäc vu«ng nhá h¬n 8 mÐt.
– Khi cäc dïng thÐp øng suÊt tr−íc thay cho cäc th−êng cã chiÒu dµi
lín h¬n 16 mÐt.

19
http://www.ebook.edu.vn

PD
er

er
!

!
W

W
O

O
N

N
y

y
bu

bu
to

to
k

k
lic

lic
C

C
w

w
m

m
w w
w

w
o

o
.c .c
.d o .d o
c u -tr a c k c u -tr a c k

(iv) H¹ cäc kiÓu ®ãng :

ViÖc h¹ cäc b»ng bóa cã thÓ thùc hiÖn víi bÊt kú lo¹i ®Êt chÞu nÐn nµo.
HiÖn nay bóa ®−îc sö dông nhiÒu lµ bóa diesel kiÓu hai thanh dÉn ®Ó ®ãng
cäc mÆc dï n¨ng l−îng xung kÝch cã kÐm bóa h¬i ®¬n ®éng nh−ng −u ®iÓm
quan träng lµ bóa tù ®iÒu khiÓn , kh«ng cÇn cã m¸y nÐn khÝ . GÇn ®©y viÖc sö
dông m¸y diesel kiÓu èng cã c«ng suÊt ®iÖn cao so víi lo¹i hai thanh dÉn nªn
lo¹i m¸y nµy ®−îc sö dông réng r·i.
Tû sè träng l−îng phÇn ch¸y xung kÝch vµ träng l−îng cäc kh«ng
®−îc nhá h¬n 1,5 lÇn ®èi víi ®Êt chÆt , kh«ng nhá h¬n 1,25 lÇn víi ®Êt chÆt
võa vµ 1,0 ®èi víi ®Êt yÕu b·o hoµ n−íc.
Khi dïng bóa diesel kiÓu èng , tû sè träng l−îng phÇn ch¸y xung kÝch
víi träng l−îng cäc cã thÓ lÊy thÊp h¬n vµ b»ng 0,7 ~ 0,8 . Khi b¾t ®Çu ®ãng
chØ nªn n©ng chµy cao kho¶ng 0,3 ~ 0,4 mÐt sÏ ®−a cäc vµo vÞ trÝ kh¸ chÝnh
x¸c.

C¸c lo¹i bóa ®ãng cäc lo¹i song ®éng kiÓu Liªn x« cò cßn cã nhiÒu
trong n−íc ta lµ : Y-5 , C-32 , C-35 , C-38 , C-431 , CCCM 742A , CCCM-
501 , 502 , 503, 708 vµ PP-28.
Bóa diesel kiÓu Liªn x« cò cã c¸c lo¹i YPM-500 , YPM-1250 , C-524,
C-2544 , C-222 , C 222A , C-268 , C268A , C-330 , C-858 , C- 859.
C¸c lo¹i bóa ®ãng cäc kiÓu diesel thuû lùc cña NhËt cã phÇn chµy tõ
3,3 tÊn ®Õn 6 tÊn víi ký hiÖu DH hiÖn nay còng cã nhiÒu C«ng ty X©y dùng
®ang cã. C¸c lo¹i bóa diesel cña Hoa kú cã thÓ mua ®−îc t¹i thÞ tr−êng lµ
DE150/110 , DE70/50C, DE70/50B, DA55C , DA45 , DE33/30/20C ,
DA35C , DA15C .
Bóa dïng h¬i nÐn cã MS500 , Ms 350 , 11B3 , 10B3 , 9B3 , #7 , # 6 ,
vµ #5.
C¸c d¹ng dµn khoan måi cã H1200B , HA-18 , HVA -36 vµ AF-550.

(v) H¹ cäc kiÓu chÊn ®éng :

ChØ ®èi víi ®Êt c¸t b·o hoµ n−íc vµ ®Êt sÐt nh·o hoÆc dÎo nh·o míi
nªn sö dông ph−¬ng ph¸p h¹ cäc b»ng chÊn ®éng. §Ó h¹ cäc ®−îc tèt th×
m¸y chÊn ®éng ph¶i cã träng l−îng lín thÝ dô ®Ó h¹ cäc dµi 12~15 mÐt trong
®Êt yÕu th× träng l−îng m¸y ph¶i nÆng tèi thiÓu lµ 5 tÊn vµ ®Êt chÆt th× m¸y
ph¶i nÆng ®Õn 10 tÊn. ViÖc chän m¸y h¹ cäc chÊn ®éng phô thuéc träng
l−îng cäc , phô thuéc tÝnh ch©tý c¬ lý cña ®Êt n¬i chøa cäc.
C¸c m¸y h¹ cäc chÊn ®éng cña Liªn x« cò cßn trong n−íc ta lµ c¸c
lo¹i BΠ-1 , 3 , 30 , 80 , 160 , 170 , 250 , vµ BY-1,6 , B-102 , B-104 , B108.

20
http://www.ebook.edu.vn

PD
er

er
!

!
W

W
O

O
N

N
y

y
bu

bu
to

to
k

k
lic

lic
C

C
w

w
m

m
w w
w

w
o

o
.c .c
.d o .d o
c u -tr a c k c u -tr a c k

C¸c lo¹i m¸y h¹ cäc cña c¸c n−íc ph¸t triÓn míi nhËp vµo n−íc ta rÊt
phong phó , cã ký hiÖu lµ V- ( V-chÊn ®éng , vibration ) nh− V-140 , V-36 ,
V-30 , V-20 , V-20B , V-17 , V16, V-14 , V-5C , V-5B , V-5 , V2A vµ V-2.
Mét trong nh÷ng H·ng cã nhiÒu m¸y thi c«ng cäc næi tiÕng cña Hoa
Kú lµ ICE ( International Construction Equipment, Inc. ) ta cã thÓ ®−îc ®¸p
øng th«ng qua E-mail ®Ó tiÕp xóc lµ: info@iceusa.com.

(vi) H¹ cäc kiÓu Ðp :

Cäc Ðp lµ ®Æc thï sö dông rÊt ®Æc biÖt cña n−íc ta. HiÖn nay trong ®iÒu
kiÖn thi c«ng trong néi ®« do cäc ®ãng bÞ nh−îc ®iÓm vÒ tiÕng ån vµ sù chÊn
®éng nªn viÖc sö dông rÊt h¹n chÕ. Ban ®Çu cäc Ðp chØ sö dông theo c¸ch nèi
nh÷ng ®o¹n ng¾n cäc MÐga . Sau nµy chóng ta cã thÓ Ðp ®−îc nh÷ng ®o¹n
cäc dµi trªn 5 mÐt. VÒ nguyªn t¾c nh÷ng cäc ®ãng ®Òu cã thÓ thi c«ng kiÓu
Ðp. §Ó ®¶m b¶o cäc Ðp ®¹t ®−îc søc chÞu t¶i dù tÝnh th× lùc Ðp cäc ph¶i ®¹t
tíi lùc Ðp giíi h¹n tèi thiÓu PÐpmin . §ång thêi ®Ó ®¶m b¶o an toµn cho hÖ neo
gi÷ vµ thiÕt bÞ Ðp , cÇn khèng chÕ lùc Ðp kh«ng lín qu¸ PÐpmax.
Lùc Ðp tíi h¹n tèi thiÓu vµ tèi ®a phô thuéc ®Æc tÝnh cña nÒn ®Êt chøa
cäc. Th−êng lùc nµy ph¶i lín h¬n lùc chÞu t¶i cña cäc 20% ~ 50%.

PhÇn lín c¸c thiÕt bÞ sö dông cho cäc Ðp ®Òu ®−îc s¶n xuÊt trong n−íc
ta. Bé phËn chñ yÕu cña m¸y Ðp cäc lµ hÖ kÝch. Cã hai kiÓu m¸y c¬ b¶n lµ
m¸y Ðp ®Ønh cäc vµ m¸y Ðp «m ngang th©n cäc. Cã 3 c¸ch neo kÝch lµ hÖ neo
trong lßng ®Êt , hÖ gi÷ nhê ®èi träng vµ hÖ neo ngµm chÆt vµo c«ng tr×nh.
H¹n chÕ cña cäc Ðp lµ khã sö dông cäc lín v× kh¶ n¨ng kÝch Ðp còng
nh− hÖ neo gi÷ cång kÒnh nÕu dïng ®èi träng.
HiÖn t−îng Ðp cäc lµm tråi ®Êt chung quanh lµ ®iÒu kiÖn cÇn chó ý
trong tiÕn ®é Ðp. CÇn bè trÝ tiÕn ®é Ðp sao cho ®Êt kh«ng bÞ dån nÐn nhanh ®Ó
gi¶m hiÖn t−îng tråi ®Êt chung quanh , nhÊt lµ t¹i c¸c vÞ trÝ cã nh÷ng líp ®Êt
cã tÝnh ®µn håi cao.

(vii) Cäc nªm :

Cäc nªm lµ lo¹i cäc bª t«ng cèt thÐp cã h×nh nªm. Cäc nªm sö dông
rÊt tèt khi líp ®Êt ®¸y mãng lµ thuÇn nhÊt vµ ®ñ ®é dµy ®Ó chøa nªm. Mòi
nªm ph¶i n»m trong líp ®Êt ®µn håi vµ c¸ch ®−êng ph©n gi¶i víi líp d−íi Ýt
nhÊt 1,2 mÐt. Do ®iÒu kiÖn khã tho¶ m·n vÒ chiÒu dµy líp ®Êt chøa nªm nªn
viÖc sö dông cäc nªm lµ h¹n chÕ. Mét sè c«ng tr×nh sö dông cäc nªm do mòi
nªm xuyªn qua líp ®Êt chøa nªm nªn nªm ®· bÞ ch×m xuèng c¸c líp ®Êt d−íi
vµ hiÖn t−îng xÐ r¸ch , lµm t¸ch líp ®Êt s¸t ®Õ mãng ®· g©y nguy hiÓm cho
c«ng tr×nh.

21
http://www.ebook.edu.vn